-
پیام لمر
Tamana Yari Ansari & Shafi Sekandari Fanos Show
Welcome to the Fanous Show, where we shine a light on the stories and spaces that matter most to our community In this special segment, we explore the vital role that public parks in Los Angeles play in the lives of Afghan families. From Balboa Park to Woodley and Reseda, these parks have become more than just green spaces—they are cultural hubs where Afghan Americans gather for Eid prayers, family picnics, Norooz celebrations, and weekend get-togethers. Tamana Yari Ansari is a Farsi/Dari television host with Afghan-American media and a successful Master of Ceremonies (MC) in the San Francisco-Bay Area. She…
ادامهٔ این متن... -
سیاست و تاریخ
پایان یک آغاز
اقتباس از شمارهٔ چهارم مجلهٔ لمر، میزان سال ۱۴۰۰ ه ش، اکتوبر سال ۲۰۲۱م پیشگفتار: روز یکشنبه بیست و چهارم اسد سال ۱۴۰۰ هجری شمسی مصادف با پانزده هم اگست سال ۲۰۲۱م بود، که نظام جمهوری اسلامی افغانستان از صحنه رانده و حرکت طالبان و یاران شان در شهر ها و قریه جات افغانستان حضور نظامی یافتند. درین روز مثل روزهای نخست ماه ثور سال ۱۳۷۱ هجری شمسی(اپریل ۱۹۹۲م دور اول مجاهدین) و مثل پنجم میزان سال ۱۳۷۵ هجری شمسی (۲۶ سپتمبر سال ۱۹۹۶م تسلط نخست طالبان) شهر را خاموشی وحشتناکی فرا گرفته بود. هیچکس نمیدانست که چه آمدنی و…
ادامهٔ این متن... -
تحلیل ها
د ټاپپي پروژه
د ټاپي پروژه زموږ ګران هېواد افغانستان لپاره یوه حیاتي اقتصادي پروژه ده چې پلي کیدل یې نه یوازې اقتصادي ارزښت لري بلکې د سیمې د ټولنیزو اوسیاسي تعاملاتو او اقتصادي همکاریود لاښه کېدو لپاره ډیره ګټه وره ګڼل کېږي. د دې پروژې په هکله لمرۍ وضاحت دا ده چې دغه پروژه هومره د افغانستان نده څومره چې د نورو شریکانو او اصلي ګټه اخیستونکو ترکمنستان85%، پاکستان 5% او هند 5% ده. دافغانستان برخه په دې پروژه کې 5% ده، مګر تر هغو دوو نورو شریکانو پکې لږ مستفید دی. هکذا د ضرورت او مصرف له پلوه د…
ادامهٔ این متن... -
یاداشت روز
حکم محکمهٔ نظامی پاکستان در مورد فیض حمید
لا تر اوسه یې ماغزه په کرار ندي-چا چې ما سره وهلی سر په سنګ دی پیالهٔ چای که بسیار قیمت تمام شد! امروز محکمهٔ نظامی پاکستان فیض حمید سابق ریس آی اس آی را به چهار ده سال زندان محکوم نمود. وی متهم به دخالت در امور سیاسی، سؤ استفاده از صلاحیت های اداری و تخلف از اصول حفظ اسرار کاری است.
ادامهٔ این متن... -
تحلیل ها
تقابل اندیشه
مقدمه در افغانستان و خطهٔ آسیای میانه بحث روی مسائل هویت زبان، نژاد، و مذهب و اصالت های ناشی از آن معمولاً باعث ایجاد حساسیت ها میگردد. حساسیت های که در مقاطع خاص تاریخ منجر به کشمکشهای سیاسی بین کشورهای همسایه گردیده است. از سده های متمادی به این سو قدرتمندان برای برآورده ساختن مقاصد سیاسی اصل «تفرقه انداز و حکومت کن!» را در چارچوب تفوق گرایهای نژاد و مذهب در اذهان مردم پیاده کرده اند و اسباب فصل را بر وصل فزونی بخشیده اند. درین مقطع نهایت حساس که تاریخ رویدادهایش را به خون مردمان ما مینویسد، بر ماست…
ادامهٔ این متن... -
سیاست و تاریخ
معاهدهٔ گندمک
چه تفاوتی میان معاهده گندمک و معاهدات امریکا با کشور های اشغالی بعد از جنگ جهانی دوم موجود اند؟ [نوت: داکتر نوراحمد خالدی رییس انجمن تاریخ افغانستان می باشد. اما اعضای انجمن در ابراز نظریات خود آزاد بوده و نظریات آنها لزومآ نظر رسمی انجمن را بیان نمیکند. انجمن مباحثه عالمانه، مستند و انتقادی را با آنکه با روایت عام متفاوت باشند، تشویق میکند. هدف آن است تا با دریافت گوشه هایی از حقیقت، مردم قادر به قضاوت همه جانبه از تاریخ کشور گردند که متکی به یک نظر خاص نباشد. لطفا به مباحثه مشخص بالای مطالبی که در این نوشته…
ادامهٔ این متن... -
تحلیل ها
سید جمال الدین افغانی از افسانه تا حقیقت
قسمت ششم … معهذا ادوارد براون مینویسد: “…حکومت ترک محض حفظ صلح و آرامش به وی فرمان داد، که برای مدتی قسطنطنیه را ترک ګوید. سید مجدداً به مصر رجعت و در ۲۲ مارچ ۱۸۷۱م به آن سرزمین رسید… طلاب و دیګر کسانی که از شهرتش آګاه ګشته بودند، ګرد وی جمع شده اورا واداشتند که در منزلش به ایراد سخنرانی برای ایشان بپرداز. سید برای این مستمعین پرشور پیرامون برخی از پیشرفته ترین کتب درسی در زمینه های مختلف الهیات اسلامی، فلسفه، فقه، نجوم و تصوف سخن ګفت…” براون، انقلاب مشروطیت ص ۲۷ در اواخر قرن ۱۹، که عصر…
ادامهٔ این متن... -
تحلیل ها
سید جمال الدین افغانی از افسانه تا حقیقت
قسمت پنجم … در حالیکه امیر عبدالرحمن خان اګر دوست انګلیس ها نبود دشمن آنها هم نبود و در بین دو قدرت بزرګ استعماری جهان، که مملکت او در میان آنها حایل شده بود، پالیسی خاصی را تعقیب مینمود، که انګلیس ها را بر روس ترجیح میداد. عبدالرحمن خان، در خاطرات خود را جع به پالیسی خود، در میان دو دولت بزرګ همسایه مینویسد: مسلمانان میدانند ،که راحت و امنیت آنها بسته به این است، که با دولت انګلیس دوست باشند. لهذا به همین جهت با اینکه از دولت انګلستان بیشتر از دولت روس صدمه خورده اند، باز هم…
ادامهٔ این متن... -
تحلیل ها
استقلال نظری و استقلال عملی
ماه اسد، ماه تجلیل از جشن استرداد استقلال افغانستان است، که بتاریخ بیست و هشتم این ماه تصادف کرده است. در طول عمر من، ازین روز با شور و شوق و هیجان بیپایان با افراختن بیرق های سیاه و سرخ و سبز و سر دادن ترانه های حماسی تجلیل بعمل مییامد، ولی امسال، این روز تاریخی و این جشن ملی با ابهامات مواجه شده است. اینکه آیا این روز واقعاً روز استرداد استقلال افغانستان است یا نه؟ مگر آیا ما مستعمره انگلیس بوده ایم تا از آن طلب استقلال کنیم؟ آیا ۱۹ اگست سال ۱۹۱۹ اولین روزیست که ما به…
ادامهٔ این متن... -
پیام لمر
خپلواکي
ستاد سترګو له نظره خوندورهآزادي له دې هنره خوندوره پوهه لویه آزادي د ملتونوفلسفه يې لا ژوره خوندوره بیداري د ويښ شعور ورلره بویهله لښکره ترلښکره خوندوره (ويښ زلمیان) د ويښوچغوپژواکونههره چغه يي په نره خوندوره دا لټون چې د ملي حشر مراد سيپوهه ورکه ملغلره خوندوره د(افغان سید) د فکر رڼا خېژيله کتاب او له منبره خوندوره د (فلاح) ناره په غږکې د طرزي ويد هیواد له لراوبره خوندوره د(پژواک) وطنپالنه په پایښت ويدغه لار وي منوره خوندوره (شفیق) شمعې د شعور وي بلي کړيکړي ځلا له تبحره خوندوره د (مجروح) انسان پېژند کريکولم ويد ارواح د درد سندره…
ادامهٔ این متن... -
تحلیل ها
دافغانستان خپلواکۍ او د زدکړو وده په افغاني ټولنه کې
بسم الله الرحمن الرحیم ناپوهي او د تعلیم نه شتون افغانستان هر ځلي په ځانګړي ډول په معاصر تاریخ کې له کواښونو سره مخ کړی آن تر دې پورې چې خپل منځي جګړې، تعصبونه د ټولنې د هر اړخیزې نه وده په ځانګړي ډول په اقتصادي، سیاسي او ټولنیزه برخه کې لاملې په وګړو کې د تعلیم د کچې کموالی او په ځینو سیمو کې حتی د نشتون ګنل کېږي، خو له خپلواکۍ نه وروسته د خپلواکۍ مخکښو کسانو د تجربې له پلوه دغه نه شتون ته د تکمېلېدو هڅې پیل کړي چې په ځانګړي ډول د افغانستان د خپلواکۍ…
ادامهٔ این متن... -
تحلیل ها
سید جمال الدین افغانی از افسانه تا حقیقت
قسمت چهارم … آیا متعصب ترین و مستبدترین شاهان اهل تسنن گاهی چنین جنایاتی را مرتکب شده اند؟ مسلم است که نه. گفته میشود، که فتح علی شاه قاجار از ۵۰۰ تا ۱۵۰۰ زن در حرم خود داشت. آیا کسی گفته میتواند و یا در کدام متن تاریخی دیده اند، که در جمله این همه زن ها و عمله و فعله آنها کدام زن اهل تسنن، کدام کنیز و یا کدام غلام اهل تسنن وجود داشت؟ در حالیکه مادر امیر دوست محمدخان از اهل تشیع چنداول کابل بود و تا انقلابات اخیر بدفرجام افغانستان، شیعه وسنی مانند برادر با هم…
ادامهٔ این متن... -
تحلیل ها
سید جمال الدین افغانی از افسانه تا حقیقت
قسمت سوم اطلاعات سید در باره مردم و تاریخ افغانستان: اطلاعات سید درباره تاریخ و مردم افغانستان چندان دقیق نیست و بعضاً بر افسانه ها و روایات متکی میباشند. درباره وجه تسمیه افغان مینگارد،که فارسی زبانها این قوم را به لفظ افغان میشناسند و وجه تسمیه این اسم را چنین نگاشته اند: هنگامیکه بخت نصر ملت موصوف را زیر فشار اسارت گرفت از درد و اندوه زیاد آه و فغان میکردند بجهت همین فریاد و فغان بفارسی ایشان را افغان میگفتند و از همان آوان به همین نام نامیده شده اند. تتمت البیان ص ۶۲ درباره لسان پښتو مینویسد، که…
ادامهٔ این متن...
