تحلیل ها
-
دافغانستان خپلواکۍ او د زدکړو وده په افغاني ټولنه کې
بسم الله الرحمن الرحیم ناپوهي او د تعلیم نه شتون افغانستان هر ځلي په ځانګړي ډول په معاصر تاریخ کې له کواښونو سره مخ کړی آن تر دې پورې چې خپل منځي جګړې، تعصبونه د ټولنې د هر اړخیزې نه وده په ځانګړي ډول په اقتصادي، سیاسي او ټولنیزه برخه کې لاملې په وګړو کې د تعلیم د کچې کموالی او په ځینو سیمو کې حتی د نشتون ګنل کېږي، خو له خپلواکۍ نه وروسته د خپلواکۍ مخکښو کسانو د تجربې له پلوه دغه نه شتون ته د تکمېلېدو هڅې پیل کړي چې په ځانګړي ډول د افغانستان د خپلواکۍ…
-
سید جمال الدین افغانی از افسانه تا حقیقت
قسمت چهارم … آیا متعصب ترین و مستبدترین شاهان اهل تسنن گاهی چنین جنایاتی را مرتکب شده اند؟ مسلم است که نه. گفته میشود، که فتح علی شاه قاجار از ۵۰۰ تا ۱۵۰۰ زن در حرم خود داشت. آیا کسی گفته میتواند و یا در کدام متن تاریخی دیده اند، که در جمله این همه زن ها و عمله و فعله آنها کدام زن اهل تسنن، کدام کنیز و یا کدام غلام اهل تسنن وجود داشت؟ در حالیکه مادر امیر دوست محمدخان از اهل تشیع چنداول کابل بود و تا انقلابات اخیر بدفرجام افغانستان، شیعه وسنی مانند برادر با هم…
-
سید جمال الدین افغانی از افسانه تا حقیقت
قسمت سوم اطلاعات سید در باره مردم و تاریخ افغانستان: اطلاعات سید درباره تاریخ و مردم افغانستان چندان دقیق نیست و بعضاً بر افسانه ها و روایات متکی میباشند. درباره وجه تسمیه افغان مینگارد،که فارسی زبانها این قوم را به لفظ افغان میشناسند و وجه تسمیه این اسم را چنین نگاشته اند: هنگامیکه بخت نصر ملت موصوف را زیر فشار اسارت گرفت از درد و اندوه زیاد آه و فغان میکردند بجهت همین فریاد و فغان بفارسی ایشان را افغان میگفتند و از همان آوان به همین نام نامیده شده اند. تتمت البیان ص ۶۲ درباره لسان پښتو مینویسد، که…
-
سید جمال الدین افغانی از افسانه تا حقیقت
قسمت دوم نویسنده: عبدالباری جهانی آدم فکر نمیکند،که این نامه مطول از قلم کسی تراوش نموده باشد،که در مشرق زمین بحیث ستاره شرق و نابغه مشهور است. به عقیده بنده، این نامه طوری مینماید،که ګویی سید یا به اندازه یی مأیوس و دست پاچه شده است،که برای نوشتن و خصوصاً جلب توجه سلطان عثمانی،که در طول زندګی بعضاً پناه ګاه او بوده است، حد اقل چیزی بنګارد. این نامه فقط به خوابهای پریشان میماند،که آدم بعضاً فکر نمیکند، ګاهی چنین نامه ای هم به رشته تحریر کشیده شده باشد و نامه نګار در مقصد و مطلب خود جدی بوده باشد.…
-
سیر تاریخی نقش ایران در پنجاه سال اخیر افغانستان
هر کشور مؤلفه هائی دارد، که بر مبنای آن سیاست خارجی خود را طرح ریزی مینماید و روابطش را با سایر کشور ها عیار میسازد. بدون تردید که منافع ملی، جغرافیه، اقلیم، تاریخ، ایده لوژی، مذهب، اقتصاد و سیاست منطقه و جهان نقش بارز در طرح سیاست خارجی یک کشور دارد. ایران هم بر همین راستا عمل میکند. مؤلفه های سیاست خارجی ایران بر چند اصل استوار است: ۱.ایرانیت و هویت تاریخی ۲. توسعۀ حوزۀ تمدنی ۳.صدور انقلاب اسلامی ۴. حفظ نظام اسلامی ۵. بقأ و امنیت ایران ۶. تلاش برای توسعه و پیشرفت …
-
تحلیل یا/ تبلیغ ؟
تا جائیکه من مشاهده می کنم، و می توانم در موقف یک شاگرد حقوق بین الملل و علوم سیاسی قضاوت نمایم، گردانندگان (شاید هم مالکین) عده ای از شبکه های رادیویی، تلویزیونی و سایر رسانه های گروهی افغانی غالباً کسانی را به میزهای مدور دعوت می نمایند که تفاوت میان “تحلیل” و “تبلیغ” پیرامون موضوع مورد بحث را یا قصداً در نظر نمی گیرند، یا از اين دو پديده درک درست ندارند. دور از امکان نیست که این گردانندگان عمداً به همچو یک روشی دست می زنند. تحلیل یک موضوع – یعنى، وقتی صاحب نظر مطلبی را، پدیده ای را،…
-
هویت خون و خاک در گرو تفوفگرایی سیاسی
از نژاد پرستی و وطن پرستی تا شخصیت پرستی دکتور زمان ستانیزی ﴿ وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ… ﴾ الإسراء: ۷۰ ترجمهٔ معانی: ﴿به یقین فرزندان آدم را کرامت بخشیدیم…﴾ کرامت انسان را در آدمیت تعریف میکند، نه در هویتهای نژاد، قوم، زبان، مذهب، فرهنگ، رنگ خون یا مرز خاک، در غیر آن اکثریت قاطع جامعهٔ بشری از وصف کرامت محروم میماند. امتیاز اشرف مخلوقات به شرافت انسان در برابر مخلوقات دگر دلالت میکند، نه در برابر انسانهای دگر. اشرافیت و نجابت هم دیدگاه های طبقاتی و نژاد پرستی اند،که به کرامت انسان ربطی ندارند. قبل از کنفرانس صلح وِستفیلیا در…
-
As the Lotus Whirls
To read the article, click here… https://rumiforum.org/wp-content/uploads/2025/02/As-the-Lotus-Whirls.pdf
-
کدام کمکها؟
هفتهٔ که گذشت، دانالد ترمپ ریس جمهور منتخب امریکا در سخنرانی خود از «میلیارد ها دالر کمک اقتصادی به افغانستان و تجهیزات بازماندهٔ امریکا در آنجا» انتقاد نمود و قطع کمکهای امریکا به افغانستان و واپس گردانیدن تجهیزات نظامی امریکایی را تقاضا کرد. به دو جز ادعا هایی وی بطور جداگانه میپردازیم. ۱. میلیارد ها دالر کمک اقتصادی امریکا به افغانستان: درجریان سالهای اشغال افغانستان توسط نیروی های امریکایی و ۵۲ مملکت متحد اش، امریکا سالانه دو میلیارد دالر کمک نقدی را به افغانستان وعده میداد، که این مقدار هیچگاهی بطور مستقیم به دولت افغانستان انتقال نشده بلکه یک مقدار…
-
«لافیده نه بافیده»
«لافیده، نبافیده!»بتاریخ هفتم اکتوبر سال ۲۰۲۳ت.م رسانه های اسرائیلی اعلان کردند، که گروه شبه نظامی «ح م ا س» در یک حملهٔ غافلگیرانه در اسرائیل ۱۱۹۵ تن را کشته و ۲۵۱ تن دیگر را گروگان گرفته است. نیروی نظامی اسرائیلی بنام «پاکسازی غزه از ح م ا س و آزادی گروگانان» حملات هوایی خود را بر غزه آغاز و بتاریخ ۲۷ اکتوبر با نیروی پیادهٔ خود داخل غزه شده شهر را کاملاً اشغال نمود. در جریان حملات هوایی اسرائیل بر غزه، نفوس ملکی شهر به شفاخانه ها و دیگر مراکز عام المنفعه پناه بردند، تا از بمباردمان هوایی اسرائیلی ها…