تحلیل ها

جنبشی که یک حوزهٔ تمدنی را میجنباند

داکتر‭ ‬سید‭ ‬حمیدالله‭ ‬روغ ختم‭ ‬جرگه‭ ‬بزرگ‭ ‬و‭ ‬تاریخی‭ ‬تحفظ‭ ‬پښتون،‭ ‬امروز‭ ‬و‭ ‬یک‭ ‬روز‭ ‬قبل‭ ‬از‭ ‬اجلاس‭ ‬شانگهای‭ ‬در‭ ‬اسلام‭ ‬آباد،‭ ‬بسیار‭ ‬نمادین‭ ‬بود‭. ‬ اهمیت‭ ‬این‭ ‬جرگه‭ ‬نه‭ ‬در‭ ‬تعداد‭ ‬چشمگیر‭ ‬شرکت‭ ‬کننده‭ ‬گان‭ ‬آن،‭ ‬بل‭ ‬دراین‭ ‬بود،‭ ‬که‭ ‬نشان‭ ‬داد‭ ‬بحران‭ ‬های‭ ‬همه‭ ‬جانبه‭ ‬در‭ ‬پاکستان‭ ‬به‭ ‬چلنج‭ ‬های‭ ‬ساختاری‭ ‬انجامیده‭ ‬است،‭ ‬که‭ ‬راه‭ ‬ها‭ ‬و‭ ‬چشم‭ ‬انداز‭ ‬های‭ ‬غلبه‭ ‬بر‭ ‬آن‭ ‬ها‭ ‬معلوم‭ ‬نیست‭. ‬جرگه‭ ‬توانست‭ ‬علی‭ ‬رغم‭ ‬همه‭ ‬ممانعت‭ ‬ها‭ ‬مؤفقانه‭ ‬دایر‭ ‬شود‭ ‬و‭ ‬مؤفقانه‭ ‬به‭ ‬پایان‭ ‬برسد‭.‬ اول‭:‬‭ ‬از‭ ‬خواست‭ ‬هایی‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬قطعنامهٔ‭ ‬جرگه‭ ‬مطرح‭ ‬شده‭ ‬اند،‭ ‬چهار‭ ‬تا‭ ‬را‭ ‬بر‭ ‬می‭ ‬گزینیم‭:…

«دکترین دالیس» و شکل  گیری آسیای جنوبی به حیث استقامت مستقل در سیاست خارجی امریکا

«دکترین دالیس» و شکل  گیری آسیای جنوبی به حیث استقامت مستقل در سیاست خارجی امریکا  ائیزینهاور* نخستین رئیس جمهور از حزب «جمهوری خواه» بود که پس از بیست سال وقفه به این کُرسی رسید. او یکی از وکلای مدافع مشهور نیویورک را، به نام «جون فوستیر دالیس» که تجربۀ فراوانی در دیپلوماسی داشت بحیث وزیر امور خارجۀ خود مقرر کرد. دالیس «قبلا در مذاکرات صلح با جاپان اشتراک داشته و مأموریت های متعددی را به نمایندگی از ایالات متحدۀ امریکا در سازمان ملل متحد انجام داده بود». تمایلات حسنه ای دالیس درباره پاکستان قبل از تصدی پُست وزیر امور خارجه…

نه‭ ‬آمو،‭ ‬نه‭ ‬دیورند

تحلیل سیاسی بقلم داکتر زمان ستانیزی از‭ ‬دیدگاه‭ ‬گزارشی،‭ ‬تاریخ‭ ‬بشریت‭ ‬سراسر‭ ‬افسانهٔ‭ ‬جنگ‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬زمان‭ ‬صلح‭ ‬صرف‭ ‬فرصت‭ ‬آماده‭ ‬گی‭ ‬برای‭ ‬جنگ‭ ‬بعدی‭. ‬جنگ‭ ‬خواست‭ ‬خاصهٔ‭ ‬فرمانروایان‭ ‬است،‭ ‬برای‭ ‬تصاحب‭ ‬زر،‭ ‬زور‭ ‬و‭ ‬زمین‭: ‬همانا‭ ‬غصب‭ ‬منابع‭ ‬طبیعی‭ ‬برای‭ ‬اندوختن‭ ‬زر،‭ ‬قدرت‭ ‬سیاسی‭ ‬برای‭ ‬کسب‭ ‬زور‭ ‬و‭ ‬گسترش‭ ‬قلمرو‭ ‬برای‭ ‬زمین‭ ‬و‭ ‬مردم‭ ‬آن‭ ‬به‭ ‬منظور‭ ‬سربازگیری‭ ‬برای‭ ‬جنگ‭ ‬و‭ ‬باز‭ ‬هم‭ ‬جنگ‭ …‬ بهای‭ ‬جنگ‭ ‬را‭ ‬طبقات‭ ‬پائین‭ ‬جامعه‭ ‬میپردازند،‭ ‬با‭ ‬جان‭ ‬و‭ ‬جانبازی‭ ‬و‭ ‬مال‭ ‬و‭ ‬مالیات‭. ‬فرمانروایان‭ ‬خشم‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬نام‭ ‬شجاعت،‭ ‬شهامت،‭ ‬شرافت‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬نهایت‭ ‬شهادت‭ ‬به‭ ‬مردم‭ ‬انتقال‭ ‬میدهند‭ ‬و‭ ‬رمز‭…

خواب سیاسی و ایجاد حکومت در تبعید

در داستان‌های مذهبی، قصه خواب اصحاب کهف به ما یادآوری می‌کند که چگونه گروهی از یاران به مدت طولانی در خواب فرو رفته‌ بودند. در دنیای سیاست، برخی افراد فاسد و خائن به وطن نیز غوطه‌ور در خواب‌ سیاسی میباشد. این افراد، در طول چهار دهه اخیر با تصاحب پست‌های مهم و امتیازات فراقانونی که بخود اختیار نموده بودند نه‌تنها به ارزش‌های ملی و میهنی احترام نگذاشته‌، بلکه با حمایت استخبارات خارجی، به تخریب حکومت و دولت افغانستان پرداخته و وطن را به خاک و خون کشانده‌ است. حال این گروه خواب‌های سیاسی می‌بينند که به سرنوشت ملت لطمه بزرگ…

دورنمای شکل گیری سیاست آب در منطقه و جایگاه افغانستان در آن

دورنمای شکل گیری سیاست آب در منطقه و جایگاه افغانستان در آن ارزش آب در آیندهٔ نزدیک بیشتر از طلا و تیل خواهد بود. دسترسی و تقسیم منابع آب – میتواند به بزرگترین معضله در حوزه  آسیای مرکزی مبدل گردد. ارزیابی های مسلکی کارشناسان و دانشمندان مسایل آب نشان میدهد،که منازعات آینده میان دولت ها نه از بابت مطالبات اراضی، نه بخاطر دسترسی و کنترول بالای سایر منابع طبیعی، بلکه عمدتاً روی حل مسایل مربوط به آب و تقسیم آن متمرکز خواهد بود. در حال حاضر، دورنمای کاهش وکمبودی منابع آب در حوزه آسیای مرکزی، یکی از عوامل اساسی بطی…

تراژیدی روشنفکر تاجیک

یادداشت:  این نوشته با توجه به کتاب  «افغان و افغانستان» تحریر شده است. کتابی که در ماه می سال  ۲۰۲۴م توسط عبدالخالق لعلزاد در لندن منتشر شده و نویسنده از اینجانب تقاضای نقد کرده است. بعد از حادثهٔ سقوط قندز بدست طالبان در سپتمبر سال سال ۲۰۱۵م، لطیف پدرام، یکی از نماینده گان ولایت بدخشان در ولسی جرگه، در یک مصاحبهٔ تلویزیونی اظهار داشت،که: «… ما باید افغانستان را بطور رادیکال تغییر دهیم. این تغییر رادیکال شامل تغییر در سمبولهایی است، که بنام سمبولهای ملی در حقیقت اختیارات و خواسته های یک قوم را بر ما تحمیل کرده اند. این…

کشور های منطقه باید از سیاسی ساختن پروژه های اقتصادی اجتناب نمایند

الکساندر کنیازیف کارمند ارشد علمی انستیتوت مطالعات بین المللی پوهنتون روابط بین المللی مسکو (در تشکیل وزارت خارجه روسیه) برداشت های خود را در باره مناسبات جاری تاجکستان و افغانستان تحت حاکمیت طالبان طی مقالهٔ در روزنامهٔ “نی زاویسیمتیا گازیته” (چاپ مسکو) نگاشته که در ذیل برخی نکات مهم آن ترجمه و خدمت خواننده گان عزیز ارایه میگردد : “هنوز قبل از وقت است، که در مورد تحول ارزشمند و بنیادی در سیاست تاجکستان در قبال افغانستان سخن زد. در عین زمان، واقعیت های زندگی و قبل از همه منافع اقتصادی، ارزش های جغرافیایی و داشتن سرحد با فاصله تقریباً…

پرچم یا بیرق ملی!

پرچم به عنوان نماد آزادی، وقار و اعتبار یک کشور و ملت محسوب میگردد. به اهتزاز در آوردن پرچم ملی بیانگر شجاعت، دلیری و سربلندی قهرمانان و شهدای گلگون کفن است، که خون و جان های شیرین شان را در راه آزادی و استقلال کشور قربان نموده و ندای آن را به نسل های بعدی به میراث میگذارد. از همین سبب قدسیت و احترام به پرچم ملی جزء فرهنگ ملت هاست. برخی ها ممکن است پرچم ملی را همچو یک پارچه ابریشمی معمولی قیاس نمایند و یا هم چنین بپندارند، که گویا میتوان این پارچه ابریشمی را با رنگ های…