زغال گرفتگی چیستچه قسم بوجود آمده و چطور تداوی میشود؟
زغال گرفتگی (Carbon Monoxide Poisoning) یا قاتل نامرئی (Invisible killer) زمانی رخ میدهد، که گاز کاربن مونواکساید در خون جمع شده و تراکم کند.
کاربن مونواکساید یگ گاز بیرنگ، بی بو و بی ذایقه است، که از سوخت نامکمل مواد محروقاتی مانند چوب یا تیل که در خود ترکیب کاربن دارند، بوجود میآید. زغال گرفتگی میتواند باعث مسمومیت، سردردی، سرگیجی و در غلظت های بلند حتی سبب مرگ گردد.
عوامل معمول تسمم کاربن مونواکساید:
استفاده از جنراتورهای تیلی، بخاری و اجاق برای گرم کردن و تسخین محل زیست در زمستان با تهویه ضعیف یا هواکشی نامناسب یکی از مهمترین دلایل مسمومیت کاربون مونواکساید است. در ماه های سردتر، مخصوصاً زمانیکه چندین عضو یک خانواده با اعراض و شکایات مشابه همزمان به شفاخانه مراجعه میکنند، باید به تسمم کاربن مونواکساید مشکوک شد. زمانیکه کاربن مونواکساید بیش از حد در هوا موجود باشد و انسان آنرا تنفس کند، کاربن مونواکساید جای اکسیجن را در کریوات سرخ خون میگیرد. وظیفه کریوات خون رسانیدن اکسیجن به انساج است، که در صورت تسمم با کاربن مونواکساید این وظیفه انجام نمیشود. این حالت میتواند منجر به تخریبات جدی مخصوصاً مغز شده و حتی میتواند باعث مرگ شخص گردد.
اکسیجن در شش ها بواسطه کریوات سرخ خون گرفته شده و به تمام حجرات و انساج بدن رسانیده میشود و غرض احتراق کالوری مصرف میشود. در حالت نورمال کاربن دای اکساید که محصول جانبی مصرف انرژی است در انساج بوجود آمده، که توسط کریوات سرخ خون از تمام انساج بدن به شش ها آورده شده و با زفیر یا تنفس از بدن خارج میشود.
کاربن دای اکساید (CO2) و کاربن مونواکساید (CO) دو ترکیب کاملاً متفاوت اند. تولید کاربن دای اکساید بخشی از پروسهٔ نارمل تنفسی است، ولی برخلاف کاربن مونواکساید یک ماده سمی و زهری است.
برای فهمیدن موضوع باید به ساختمان مالیکیول هیموگلوبین توجه کرد.
یک مالیکیول هیموگلوبین دارای ۴ گروپ آهن (Heme) است، که هرکدام آن میتواند، با اکسیجن و یا با کاربن مونواکساید وصل شود.
در صورتیکه شخص گاز سمی کاربن مونواکساید را تنفس کند، این گاز به سرعت از دیوار شش ها عبور و به قسمت آهن هیموگلوبین میچسپد. قابلیت چسپنده گی کاربن مونواکساید به هیموگلوبین ۲۵۰ بار بیشتر نسبت به قابلیت چسپنده گی آن با اکسیجن است. چسپیدن کاربن مونواکساید با هیموگلوبین باعث بوجود آمدن مالیکیول کارباکسی هیموگلوبین (Carboxyhemoglobin) و تغییر ساختمانی در هیموگلوبین میشود.
چسپیدن کاربن مونواکساید بالای هیموگلوبین تعداد مجموعی هیموگلوبین چسپیده به اکسیجن را شدیداً کاهش میدهد.بصورت نارمل اکسیجن در شش به هیموگلوبین چسپیده و به اعضا و انساج انتقال داده میشود. زمانیکه کاربن مونواکساید به هیموگلوبین نصب شده باشد، جای اکسیجن را گرفته به این ترتیب انتقال اکسیجن صورت نگرفته و حجرات به فقدان اکسیجن مصاب میشوند. چون بدن اکسیجن را که برای دوام حیات ضروری است، از این طریق بدست آورده نمیتوانند، به استقلاب غیرهوازی یا(Anaerobic Metabolism)روی میآورد، که یکی از محصولات جانبی آن ماده سمی بنام لکتیت اسید است.
چندین عامل دیگر نیز موجود است، که کاربن مونواکساید را زهرناک و مسموم کننده میسازد.
٪۳۰ تا ٪۴۰ مریضان تسمم کاربن مونواکساید اعراض و علایمی منجمله تشوشات حافظه، تغییرات شخصیت یا اختلالات دیگر را نشان میدهند، که اغلباً دایمی و غیرقابل برگشت اند.
متوجه باید بود، که چون آله ستندرد تعیین اکسیجن (Pulse Oximetry)، بین کارباکسی هیموگلوبین و هیموگلوبین فرق کرده نمیتواند، سویهٔ اکسیجن نارمل معلوم میشود. برخلاف آلهٔ پلس کواکسیمیتر (Pulse CO-Oximeter)، قابلیت تعیین کارباکسی هیموگلوبین و مت هیموگلوبین (Methemoglobin) را دارد، ولی کمتر در دسترس قرار دارد.
شیوع تسمم کاربن مونواکساید بلندتر از آنچه راپور داده میشود، است، چون اعراض و علایم تسمم کاربن مونواکساید متنوع اند، اکثراً ممکن این اعراض و علایم به جای تسمم کاربن مونواکساید به امراض دیگر نسبت داده شوند. تسمم کاربن مونواکساید یک علت عمدهٔ مرگ و میر ناشی از مسمومیت در سراسر جهان است. در امریکا سالانه تقریباً چهل هزار نفر از اثر تسمم کاربن مونواکساید به اتاق عاجل مراجعه میکنند، که حدود ۵۰۰ نفر زندگی خود را از دست میدهد.
منابع معمول کاربن مونواکساید عبارتند از:
زغال، چوب، تیل، گاز طبیعی، گاز پروپان، آتش سوزیها، منقل یا اجاق های با سیستم تهویه نامناسب، بخاری ها، و دودرو (Exhaust)، موترها و ماشین های تیلی با هواکش نادرست، مخصوصاً که این ماشین ها و موتورها در یک فضای کاملاً بسته فعال باشند. اینکار ممکن باعث شود، تا گاز کاربن مونواکساید به سویهٔ خطرناکی در این فضای بسته تجمع نموده و شخص آنرا تنفس نموده و باعث تسمم کاربن مونواکساید شود.
تسمم کاربن مونواکساید ممکن باعث تخریبات غیرقابل برگشت مغزی نزد شخص شده، یا باعث مرگ شود حتی قبل از اینکه کسی متوجه شود، که مشکل مریض چی بوده است. تنفس دود هنگام آتش سوزی نیز میتواند، باعث مسمویت با کاربن مونواکساید شود.
کاربن مونواکساید از دیوار (Dry Wall) نفوذ نموده میتواند. بنابراین اشخاصی که انجن موتر خود را در گراجی که به خانه متصل است، روشن نگهمیدارند، کاربن مونواکساید میتواند، به داخل خانه نفوذ نموده باعث تسمم شود. همچنان اشخاصی که در آپارتمانها و یا خانه های متصل بهم زندگی میکنند، باید متوجه باشند، که اگر کاربن مونواکساید در یک آپارتمان آزاد شود، میتواند به آپارتمان های دیگر سرایت کند.
اعراض و علایم:
اعراض زغال گرفتگی عبارتند از:سردردی، سرچرخی، خستگی، دلبدی، استفراغ، نفس تنگی، اسهال، ضعف، مشکل در فکر کردن، سرگیچی (Confusion) و کوما (COMA). اینگونه اعراض در امراض ویروسی، سردردی های عادی و التهاب طرق هضمی (Gastroenteritis) نیز دیده شده میتواند.
تسمم غذایي یکی از شایعترین تشخیص هاست، که میتواند با تسمم کاربن مونواکساید مغالطه شود. تغییر رنگ جلد مثل آلوبالو (Cherry Red Discoloration)، ممکن است، دیده شود، چون این علامه نادر است، اگر دیده هم شود شاید در تسسمات شدید و در مرحله کشنده مشاهده شود.
منسوبین صحی باید به علایم خطر ذیل توجه کنند:
اگر مریض از اعراضی چون سردردی، دلبدی،استفراغ و یا دیگر اعراض و علایم که میتواند ناشی از مرض ویروسی و یا تسمم کاربن مونواکساید باشد، شکایت داشته و اما مریض تب ندارد، باید به تسمم کاربن مونواکساید فکر شود.
در تاریخچهٔ مریض به احتمال معروض شدن به کاربن مونواکساید توجه شود.
اگر مریضان بشکل گروپی با شکایات مشابه مراجعه نمایند مخصوصاً در عدم موجودیت تب، باید به تسمم کاربن مونواکساید مشکوک شد.
البته تشخیص تسمم شدید کاربن مونواکساید آسان بوده و آنقدر زیاد مشکل نیست.علاوه بر اعراض وعلایم فوق، مریضان میتوانند علایم تشوش عصبی، قلبی وعایی و ریوی داشته باشند. مثلاً مریض علاوه بر سردردی، ممکن کانفیوژن داشته و پروسهٔ فکرکردن نزدش بطی شده باشد. میتواند تخرشیت، بیموازنه گی (Ataxia)، رعشه و یا از دست دادن شعور نزدش دیده شود.
تشوشات قلبی وعایی ممکن باعث سقوط فشار خون، بی نظمی قلبی و حتی کمی اکسجن به عضلهٔ قلب و یا احتشای قلبی(Myocardial Infarction) گردد. تشوش ریوی ممکن باعث ازیمای ریوی (جمع شدن مایع در شش)، تنفس سریع یا حتی توقف تنفسی (Respiratory Arrest) شود. بصورت عمومی تسمم کاربن مونواکساید میتواند هرعضوی بدن را متضرر سازد. اشخاصی که در خواب هستند و یا آنهایی که از اثر الکهول یا مواد مخدر نشه اند، ممکن حتی قبل از تبارز اعراض و علایم تسمم کاربن مونواکساید حیات خویش را از دست داده بمیرند. تشخیص تسمم کاربن مونواکساید بر اساس تاریخچه، معاینهٔ فزیکی و معاینات لابراتواری تائیدی استوار است. مریض باید برای دیگر امکانات منجمله استنشاق دود، ترضیص یا تروما، امراض دیگر و تسمم معاینه شوند.
نزد خانم های که به تسمم کاربن مونواکساید مشکوک اند و در سن حاملگی قرار دارند، باید تست حاملکی اجرا شود. در قسمت عصبی باید معاینهٔ وظیفوی دماغ انجام گیرد. برای معاینات معمول اجرای تست (Mini Mental status) نزد مریض کافی است، که کمتر از ۵ دقیقه را در بر میگیرد، اما تست های مغلقتر نیز وجود دارد، که در نزد مریضان مشخص اجرا شود.کلید تائید تشخیص، معاینهٔ سویه کاباکسی هیموگلوبین (Carboxy hemoglobin) است.
کیها در خطر بلندتر تسمم کاربن مونواکساید یا گاز گرفتگی قرار دارند:
جنین داخل رحمی
اطفال
اشخاص مسن
اشخاصی که امراض مزمن قلبی دارند.
آنانی که تسمم کاربن مونواکساید نزد شان باعث بیهوشی گردیده باشد.
اختلاطات تسمم کاربن مونواکساید:
تخریبات دایمی مغزی
تخریبات قلبی که ممکن باعث امراض قلبی تهدید کننده حیات شود
مرگ و سقط جنین
مرگ شخص مسموم
وقایه:
نصب آله کشف کاربن مونواکساید (Carbon Monoxide Detectors)
باز کردن دروازه گراچ قبل از چالان کردن موتر (خوب است، که به مجرد نشستن در موتر تمام شیشه ها را برای چند لحظه پایئن شود تا هوای حبس شدهٔ موتر تازه گردد.)
استفاده از وسایل گازی همانطور که از طرف کمپنی سازندهٔ آن توصیه شده است.
وسایل ذیل که با مواد سوخت کار میکنند باید به شکل درست تهویه شده یعنی باید هواکش درست داشته باشند:
بخاری و گرم کن های دستی
داش های یا کوره ها یا (furnaces)
ماشین کباب زغالی
وسایل پخت و پز یا وسایل طباختی مختلف
بخاری ها منجمله بخاری دیواری Fireplace
جنراتورهای قابل حمل
منقل و اجاق چوبی
انجن موتر ها
آنانی که بخاری دیواری (fireplace) دارند، از آن درست مراقبت نموده و دودکش آن هر سال قبل از استفاده پاک شود
هنگام ترمیمات در خانه، دودکش ها و منفذها همیشه باز نگهداشته شده د و از مسدود نبودن آنها اطمینان حاصل شود. اگر تسمم کاربن مونواکساید سابقاً در خانه واقع شده باشد، قبل از برگشت به استفادهٔ دوباره از آن، منبع خارج شدن کاربن مونواکساید پیدا شده و بصورت مطمئن ترمیم گردد.کمپنی اطفائیهٔ منطقه یا شرکت آب و برق محل زیست ممکن است بتواند در این امر کمک نماید. اشخاصی که با محلل های کیمیاوی در یک فضای بسته کار میکنند، همیشه با احتیاط کامل این کار را انجام دهند. رنگمالان باید توجه نمایند، که متلین کلوراید (Methylene Chloride) محلل معمول که در دورکننده های رنگها و ورنس پیدا میشود، زمانیکه انشاق یا تنفس شود، میتواند بالاخره به کاربن مونواکساید تجزیه شد و باعث تسمم با کاربن مونواکساید گردد.
تداوی:
اگر اعراض و علایم گاز گرفتگی نزد شخص یا اطرافیانش دیده شود فوراً خود و اطرافیان (بشمول حیوانات خانگی) باید از آن محیط به هوای تازه کشیده شده و کمک عاجل طبی مطالبه شود. در صورت ضرورت به احیای مجدد، به امبولانس عاجل اطلاع داده شود.
تداوی اصلی تسمم کاربن مونواکساید اکسیجن است:
اشکال مختلف دادن اکسیجن:
ماسک روی و بینی (Face Mask)
ماسک (NonRebreather Mask)
دادن اکسیجن صدفیصد تحت فشار بلند یا هایپربیریک اکسیجن (Hyperbaric Chamber oxygen therapy)
در صورت اعراض خفیف مانند سردردی، سرچرخی، دلبدی، در اتاق عاجل اکسیجن توسط ماسک داده شده و معاینات خون که سویهٔ کاربن مونواکساید را اندازه میکند، اجرا گردد. همچنان بعضی معاینات قلبی نیز اجرا میشود تا درجه شدت معروض شدن به کاربن مونواکساید را تعیین کنند. واقعات شدید تسمم کاربن مونواکساید با اکسیجن هایپرباریک تداوی میشود. باید یادآور شد، که تمام اتاق های عاجل در امریکا با اتاقک اکسیجن هایپرباریک مجهز نیستند.
خانم های حامله حتی با اعراض و علایم خفیف تداوی جدی میشوند. علت آن آسیب پذیری بیشتر جنین به تسمم کاربن مونواکساید است. همچنان همیوگلوبین جنینی (Fetus Hemoglobin) تمایل قویتر به چسپیدن به کاربن مونواکساید دارد. مهمتر اینکه نزد جنین حتی سویه پائینتر تسمم نیز میتواند اثرات سؤ شدیدتر داشته باشد.
تداوی با دادن اکسیجن:
اکسیجن معمولاً از طریق قراردادن ماسک روی بینی و دهن داده میشود، ولی اگر شخص قادر نباشد، که تنفس نماید دستگاهٔ تنفس مصنوعی (Mechanical Ventilator) ممکن بکار برده شود تا برای مریض تنفس نماید.
تداوی در اتاقک اکسیجندار تحت فشار (pressurized oxygen chamber):
در اکثر مواردِ تسمم شدید کاربن مونواکساید، تداوی با اکسیجن هایپربیریک (Hyperbaric Oxygen) توصیه میشود. این تداوی شامل تنفس اکسیجن خالص در اتاقک مخصوص تحت فشار معمولاً ۲،۵ برابر فشار اتموسفیر. این کار کاربن مونواکساید را از هیموگلوبین جدا ساخته تا اکسیجن بجای آن نصب شود.
تداوی با هایپربیریک اکسیجن در محافظت انساجی که مقابل تسمم کاربن مونواکساید شدیداً آسیب پذیر اند مخصوصاً محافظت نسج قلب و مغز، کمک مینماید. تداوی با اکسیجن هایپربیریک برای زنان حامله توصیه میشود، زیرا جنین به تسمم کاربن مونواکساید بیشتر آسیب پذیر است.
برای مریضی که هوای اتاق را تنفس میکند ۴ تا ۶ ساعت را در بر خواهد گرفت تا نیمی از کارباکسی هیموگلوبین از بدنش خارج شود. در صورت دادن اکسیجن ۱۰۰ فیصد بواسطه ماسک (Non-rebreather)، این زمان به ۹۰ دقیقه پائین خواهد آمد. با تطبیق تیوب داخل شزنی (Endotracheal Intubation)، این زمان به ۷۵ دقیقه تخفیف پیدا میکند.
اگر اکسجن تحت فشار بلند (Hyperbaric Oxygen) که در واقع اکسیجن صد فیصد تحت فشار ۲،۵ اتموسفیر است داده شود، این مدت به ۲۰ دقیقه خواهد رسید. برای مریضان با خطر بلند یا مسمومیت شدید، متود تداوی با اکسیجن هایپربیریک ترجیح داده میشود. علاوتاً این متود تداوی، سویهٔ اکسیجن منحل در خون را افزایش داده و خطر عواقب ناگوار حادثات عصبی متأخر و دوامدار را کاهش میدهد.
در حال حاضر میتود تداوی با هایپربیرک اکسیجن برای مریضان ذیل توصیه میشود:
بالاتر از ۵۰ ساله
آنهایی که مبتلا به اسیدوز میتابولیک اند.
آنهایی که سابقهٔ بیهوش شدن دارند.
خانم های حامله
مریضانی که سویهٔ کارباکسی هیموگلوبین ۲۵ فیصد یا بالاتر دارند.
وقایه بهتر از تداوی است:
انواع مختلف آله های کشف کنندهٔ کاربن مونواکساید یا کاربن (CO detectors) موجود است:
- پارامیدیک ها (تیم کمک های اولیه صحی) یک نوع آله را دارند، که هنگام رفتن به خانه مریضان مشکوک به تسمم کاربن مونواکساید آنرا باخود حمل می نمایند تا سویه کاربن مونواکساید را اندازه نمایند.
نوعی از (CO oximeter) وجود دارد، که مثل آله تعیین کننده اکسیجن یا (Pulse Oximeter) روی انگشت گذاشته میشود تا سویهٔ کاربن مونواکساید را تعیین نماید.
آلهٔ کشف کنندهٔ کاربن مونواکساید (CO detectors) خانگی که مردم در خانه های خود نصب میکنند (مشابه به آلهٔ کشف کنندهٔ دود یا Smoke Detector) این آلات باید حداقل سال یکبار چک، ارزیابی و بررسی شوند.
زمانیکه (Smoke Detectors) یا آله کشف دود معاینه میشود، آله کشف کاربن مونواکساید (CO detectors) نیز معاینه و ارزیابی شود.
خوب است، که یک آله کشف کننده کاربن مونواکساید در هر منزل خانه نصب شود. این آله در کدام قسمت خانه باید نصب شود تا بهتر بتواند موجودیت کاربن مونواکساید را کشف کند؟
چون گاز کاربن مونواکساید به سرعت در فضای خانه منتشر میگردد، اکر آلهٔ کشف کنندهٔ کاربن مونواکساید در هر قسمت که نصب شود، میتواند آنرا کشف کند، ولی باز هم بهتر است در جایی که گاز از آن طریق به قسمت های دیگر خانه نفوذ میکند نصب شود. مثلاً نزدیک راه تهکوی (Basement)، داخل خانه نزدیک اتاق خواب و در هر اتاقی که جنراتور قرار دارد، آلهٔ کشف کاربن مونواکساید نیز نصب شود.
هیچگاه موتر در گراج دربسته چالان نشود، مخصوصاً زمانیکه طفل داخل موتر باشد. تمام جاهایی که جنراتور یا ماشینی که با منبع تیل کارمیکنند در آن قرار دارند، باید تهویه دقیق شده باشد در غیر آن گاز کاربن مونواکساید میتواند در آنجا جمع شده و منبع خطر تسسم و حتی مرگ شود. در مواقع اضطراری آب و هوا و یا قطع جریان برق، باید متوجه احتمال تسمم کاربن مونواکساید بود. از منقل و یا اجاق و بخاری گازی برای گرم کردن در محیط بسته استفاده نشود. زغال چوب در داخل خانه سوختانده نشود و خاکه ای که برای صندلی استفاده میشود، باید در خارج از خانه درست داغ و بعد در صندلی گذاشته شود.
آلاتی که ادعا میشود، که هیچ گاز از آنها خارج نمیشود، حتی لیک کمترین مقدار گاز هم میتواند در دراز مدت باعث پرابلم های جدی بشمول ضعف حافظه گردد. بخاری و دودکش/هواکش خانه، نل های بخاری قبل از شروع زمستان و قبل از استفاده معاینه و پاک شوند. اشخاصی که در آپارتمان زندگی دارند و احساس میکنند، که ممکن تسمم کاربن مونواکساید رخ داده باشد، به وکیل بلاک و ساکنین آپارتمان های دیگر نیز خبر دهند.
اگر احساس شود، که ممکن تسمم کاربن مونواکساید رخ داده باشد، شخص و اطرافیان به شمول حیوانات معروض شده باید به محیط باز و هوای آزاد انتقال داده شده و در صورت ضرورت به اتاق عاجل اطلاع داده شود. اعراض و علایم مسمومیت با کاربن مونوکساید مختلف و غیر وصفی است، طوریکه در بسیاری موارد بدرستی تشخیص داده نمیشود. اگر مریض برای چندین ساعت در هوای اتاق تنفس کرده باشد، معاینهٔ کارباکسی هموکلوبین ممکن کمتر مفید باشد.
سویه کارباکسی هیموگلوبین بالاتر از ۲ یا ۳ فیصد برای اشخاص غیرسگرتی و بیشتر از ۹ فیصد برای اشخاص سگرتی، قویاً تائید کننده تشخیص تسمم کاربن مونواکساید است. سویه بلند کاربن مونواکساید تشخیص احتمالی تسمم کاربن مونواکساید بواسطه اعراض و علایم را، به تشخیص قطعی تسمم کاربن مونواکساید تغییر میدهد. سویه کاربن مونواکساید را میتوان در خون یا هوایی که از تنفس مریض خارج شده، نیز تعیین کرد. خون باید در ظرف (Heparinize) شده سربسته به لابراتوار فرستاده شود. اگر چندین مریض در عین وقت از عین محل آورده شده باشند، معمولاً معاینات تنها نزد آنهایی که شدیداً ماوف شده اند، اجرا میشود. معاینات لابراتواری میتواند زمانگیر باشد، که این تأخیر میتواند برای مریض مضر باشد.
معمولترین تکنالوژی موجود برای تجزیه‌ٔ خون در لابراتور شفاخانه عبارتند از:
سپکتروفوتومیتر با طول موج چندگانه (Multiple Wavelength Spectrophotometer) که بنام کو اکسیمیتر (CO oximeter) نیز یاد میشود. چون ألهٔ (The lab CO oximeter) بسیار قیمتی است، ممکن در تمام شفاخانه ها موجود نباشد. خون وریدی را میتوان در یک پیچکاری (Blood Gas syringe) و یا تیوب هیپارین دار ریخت تا در (CO oximeter) تحلیل و معاینه شود.
زمانیکه کارباکسی هیموگلوبین وجود داشته باشد، معاینه معمول (Conventional Two wavelength Pulse Oximeter) دقیق نیست. یعنی معاینه با (Pulse Oximeter) که در آن سویه اشباع اکسیجن معاینه میشود دقیق و قابل استفاده نیست سازمان غذا و دوای امریکا(FDA)، یک آله (Four Wavelength Oximeter) را غرض استفاده برای تعیین کاربن مونواکساید تائید نموده، که این مشکل را حل میکند. این آله علاوه بر اندازه گیری ضربان قلب و درجه اشباع اکسیجن خون، سویه کارباکسی هیموگلوبین را نیز در ظرف چند ثانیه تعیین میکند.
باید خاطرنشان ساخت، که سویهٔ کارباکسی هیموگلوبین با شدت و عواقب مرض و یا جواب به تداوی ارتباط بسیار نزدیک ندارد.
قابل یادآوری است که:
کاربن مونواکساید میتواند در نتیجه میتابولیزم (HEME) در وجود نیز تولید شود. بنابراین ممکن است، که یک شخص سویهٔ بلند کارباکسی هیموگلوبین در نتیجهٔ کمخونی تخریبی (Hemolytic Anemia) و یا تخریب خون به دلیل مرض سکل سل (Sickle cell Disease) داشته باشد.
در یک تحقیق نزد ۳۷ فیصد مریضان مبتلا به تسمم شدید کاربن مونواکساید، تخریبات عضله قلبی مشاهده شده است. بنابراین نزد مریضان مبتلا به تسمم شدید کاربن مونواکساید ممکن اجرای گراف قلبی (EKG) و تعیین انزایم های قلبی یا تعیین Biomarkers مهم باشد. این تحقق همچنان نشان داده، که نزد مریضان تسمم کاربن مونواکساید که سویه انزایم های قلبی بلند رفته و یا تغییرات (EKG) نزد شان دیده شده، خطر مرگ در ۱۰ سال آینده حتی با تداوی مناسب، نزد شان بلند بوده است، که میکانیزم دقیق این امر مشخص نیست.
متأسفانه، مشخص نشده، که نزد کدام یک از این مریضان معاینهٔ سترس قلبی یا (Cardiac Stress Test)، ایکوکاردیوگرافی یا کتیتریرازیشن قلبی (Cardiac Catheterization) لازم است. تسمم شدید کاربن مونواکساید میتواند، حتی نزد اشخاصی که شرائین اکلیلی نارمل دارند باعث حمله قلبی شود. اجرای کلیشهٔ رادیوگرافی صدری نزد مریضانی تسمم شدید کاربن مونواکساید، مخصوصاً آنانی که بیهوشی و یا اعراض و علایم قلبی ریوی داشته اند، توصیه میشود. نزد چنین مریضان معاینات (CT) و (MRI) مغز نیز سفارش شده است.
خلاصه:
کاربن مونواکسیاید یک گاز بیرنگ، بی بو، بی ذایقه و غیرمخرش است، که عمدتاً محصول جانبی احتراق نامکمل مواد عضوی است. میل ترکیب کاربن مونواکساید با هیموگلوبین ۲۵۰ مرتبه نسبت به اکسیجن بیشتر است. این حالت باعث کاهش شدید موجودیت محل چسیپیدن هیموگلوبین برای اکسیجن شده و باعث کمبود اکسیجن خون میشود.
اعراض سریری تسمم کاربن مونواکساید بسیار غیر وصفی بوده و (Pulse Oximetry) مریض ممکن نارمل نشان داده شود. دور ساختن مریضان از محیط آلوده با کاربن مونواکساید و تداوی شان با اکسیجن و در موارد تسمم شدید یا مریضانی چون خانم های حامله، تداوی با اکسیجن هایپربیریک (Hyperbaric Oxygen) توصیه میشود.
