مقالات

تحصیل و کار دختران در فرهنگ پشتونها

مگر‭ ‬آیا‭ ‬منع‭ ‬تحصیل‭ ‬و کار‭ ‬دختران‭ ‬و‭ ‬زنان‭ ‬جزئی‭ ‬از‭ ‬فرهنگ‭ ‬پشتون‭ ‬هاست؟‭ ‬

بتاریخ‭ ‬دوم‭ ‬فبروری‭ ‬امسال‭ ‬مجلسی‭ ‬در‭ ‬سازمان‭ ‬ملل‭ ‬متحد‭ ‬مقیم‭ ‬شهر‭ ‬ژنو‭ ‬–‭ ‬سویس‭ ‬برای‭ ‬ارائۀ‭ ‬توضیحاتی‭ ‬از‭ ‬جانب‭ ‬دو‭ ‬نمایندۀ‭ ‬آن‭ ‬سازمان‭ ‬یعنی‭ ‬خانم‭ ‬امینه‭ ‬محمد‭ ‬“Amina J‭. ‬Mohammed”‭ ‬معاون‭ ‬سرمنشی‭ ‬سازمان‭ ‬ملل‭ ‬و‭ ‬آقای‭ ‬مارتین‭ ‬گریفتس‭ ‬“Martin Griffiths”‭ ‬دایر‭ ‬گردید،‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬آن‭ ‬موضوعات‭ ‬مربوط‭ ‬قیود‭ ‬طالبان‭ ‬بر‭ ‬تحصیل‭ ‬دختران‭ ‬و‭ ‬ممانعت‭ ‬از‭ ‬کار‭ ‬زنان‭ ‬مطرح‭ ‬شد‭. ‬این‭ ‬دو،‭ ‬که‭ ‬به‭ ‬نمایندگی‭ ‬از‭ ‬سازمان‭ ‬مذکور‭ ‬اخیراً‭ ‬به‭ ‬ملاقات‭ ‬اولیای‭ ‬امور‭ ‬طالبان‭ ‬به‭ ‬افغانستان‭ ‬مسافرت‭ ‬نموده‭ ‬بودند،‭ ‬در‭ ‬حقیقت‭ ‬پیام‭ ‬جامعۀ‭ ‬جهانی‭ ‬را‭ ‬برای‭ ‬تغییراتی‭ ‬در‭ ‬روشی،که‭ ‬به‭ ‬مقابل‭ ‬آزادی‭ ‬تحصیل‭ ‬و‭ ‬کار‭ ‬به‭ ‬مقابل‭ ‬زنان‭ ‬اتخاذ‭ ‬گردیده‭ ‬است،‭ ‬به‭ ‬مباحثه‭ ‬گرفتند‭. ‬این‭ ‬دو‭ ‬تأکید‭ ‬نمودند،که‭ ‬برای‭ ‬عملیات‭ ‬امداد‭ ‬رسانی،‭ ‬زنان‭ ‬نقش‭ ‬عمده‭ ‬یی‭ ‬را‭ ‬ایفا‭ ‬می‭ ‬نمایند‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬همین‭ ‬دلیل‭ ‬بسیاری‭ ‬از‭ ‬مؤسسات‭ ‬خارجی‭ ‬امدادی‭ ‬منجمله‭ ‬تیم‭ ‬“داکتران‭ ‬بدون‭ ‬سرحد”‭ ‬در‭ ‬های‭ ‬شان‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬افغانستان‭ ‬بستند‭. ‬

درین‭ ‬مجلس،که‭ ‬نمایندۀ‭ ‬سفسطه‭ ‬سرای‭ ‬پاکستان‭ ‬“منیر‭ ‬اکرم”‭ ‬هم‭ ‬حضور‭ ‬داشت،‭ ‬با‭ ‬شتارت‭ ‬اظهار‭ ‬نمود‭ ‬که‭: ‬“قیودی‭ ‬،که‭ ‬از‭ ‬طرف‭ ‬حکومت‭ ‬طالبان‭ ‬در‭ ‬افغانستان‭ ‬بر‭ ‬زنان‭ ‬وضع‭ ‬گردیده‭ ‬است،‭ ‬از‭ ‬نظر‭ ‬ما‭ ‬ارتباطی‭ ‬به‭ ‬مسائل‭ ‬دینی‭ ‬نداشته،‭ ‬بلکه‭ ‬در‭ ‬فرهنگ‭ ‬پشتون‭ ‬ها‭ ‬از‭ ‬صد‭ ‬ها‭ ‬سال‭ ‬ریشه‭ ‬دارد‭.‬”‭ ‬پاکستانی‭ ‬،که‭ ‬خود‭ ‬حتی‭ ‬یک‭ ‬قرن‭ ‬هم‭ ‬تاریخ‭ ‬ندارد‭ ‬و‭ ‬آنچه‭ ‬را‭ ‬هم‭ ‬داشته‭ ‬است‭ ‬صد‭ ‬ها‭ ‬سال‭ ‬در‭ ‬بردگی‭ ‬و‭ ‬خفت‭ ‬استعمار‭ ‬گذرانده‭ ‬است،‭ ‬از‭ ‬نحوۀ‭ ‬تاریخ‭ ‬و‭ ‬شرایط‭ ‬آزادی‭ ‬مرد‭ ‬و‭ ‬زن‭ ‬ممالک‭ ‬دیگر‭ ‬چه‭ ‬میداند؟‭! ‬

در‭ ‬کلتور‭ ‬پشتون‭ ‬ها‭ ‬قرن‭ ‬ها‭ ‬زنان‭ ‬در‭ ‬صلح‭ ‬و‭ ‬جنگ‭ ‬نه‭ ‬تنها‭ ‬دوشادوش‭ ‬مردان‭ ‬در‭ ‬امور‭ ‬مختلفه‭ ‬سهیم‭ ‬بوده‭ ‬اند،‭ ‬بلکه‭ ‬زنانی‭ ‬چون‭ ‬نازو‭ ‬انا‭ ‬و‭ ‬زرغونه‭ ‬انا‭ ‬بودند،که‭ ‬مردان‭ ‬تاریخ‭ ‬سازی‭ ‬چون‭ ‬میرویس‭ ‬هوتکی‭ ‬و‭ ‬احمد‭ ‬شاه‭ ‬درانی‭ ‬مؤسس‭ ‬افغانستان‭ ‬نوین‭ ‬را‭ ‬تربیت‭ ‬و‭ ‬رهنمایی‭ ‬کرده‭ ‬اند‭… ‬این‭ ‬ملالی‭ ‬میوند‭ ‬و‭ ‬امثال‭ ‬وی‭ ‬بودند،که‭ ‬لوای‭ ‬آزادی‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬مقابل‭ ‬استعمار‭ ‬انگلیس‭ ‬بر‭ ‬افراشتند‭. ‬کدام‭ ‬یکی‭ ‬محصور‭ ‬و‭ ‬خانه‭ ‬نشین‭ ‬بوده‭ ‬اند؟‭! ‬مرد‭ ‬و‭ ‬زن‭ ‬افغانستان‭ ‬باوجود‭ ‬تحمل‭ ‬طاقت‭ ‬فرسای‭ ‬جنگ‭ ‬های‭ ‬45‭ ‬سال‭ ‬اخیر،که‭ ‬دست‭ ‬های‭ ‬ناپاک‭ ‬اغیار‭ ‬منجمله‭ ‬پاکستان‭ ‬خاین‭ ‬در‭ ‬ایجاد‭ ‬و‭ ‬دوام‭ ‬آن‭ ‬شریک‭ ‬بوده‭ ‬است،‭ ‬میلیون‭ ‬ها‭ ‬متعلم‭ ‬و‭ ‬محصل‭ ‬به‭ ‬جامعۀ‭ ‬ویران‭ ‬و‭ ‬حلقه‭ ‬های‭ ‬مهاجرت‭ ‬تقدیم‭ ‬نموده‭ ‬اند،‭ ‬در‭ ‬اقصی‭ ‬نقاط‭ ‬کشور،‭ ‬به‭ ‬شمول‭ ‬مناطق‭ ‬پشتون‭ ‬نشین،‭ ‬این‭ ‬پدران‭ ‬و‭ ‬برادران‭ ‬بوده‭ ‬اند،‭ ‬که‭ ‬دختران‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬مکتب‭ ‬و‭ ‬تحصیل‭ ‬همراه‭ ‬و‭ ‬همگام‭ ‬شده‭ ‬اند‭ ‬و‭ ‬فواصل‭ ‬زیادی‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬وجود‭ ‬مشکلات‭ ‬امنیتی‭ ‬طی‭ ‬طریق‭ ‬نموده‭ ‬اند‭.‬

‭ ‬میا‭ ‬خان‭ ‬پدرسه‭ ‬دختر‭ ‬است،‭ ‬که‭ ‬برای‭ ‬چهار‭ ‬سال‭ ‬روزانه‭ ‬سه‭ ‬دخترش‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬یگانه‭ ‬مکتب‭ ‬دخترانه‭ ‬در‭ ‬منطقهٔ‭ ‬شان،که‭ ‬از‭ ‬قریهٔ‭ ‬شان‭ ‬۱۵‭ ‬کیلومتر‭ ‬دورتر‭ ‬بود‭ ‬نه‭ ‬تنها‭ ‬تا‭ ‬مکتب‭ ‬رسانید‭ ‬بلکه‭ ‬چهار‭ ‬ساعت‭ ‬عقب‭ ‬دروازهٔ‭ ‬مکتب‭ ‬انتظار‭ ‬کشید‭ ‬تان‭ ‬آنها‭ ‬به‭ ‬درسهای‭ ‬خود‭ ‬برسند‭ ‬و‭ ‬دوباره‭  ‬با‭ ‬آنها‭ ‬بخانه‭ ‬برگشت‭. ‬وی‭ ‬یک‭ ‬مثال‭ ‬از‭ ‬میلیونها‭ ‬پدری‭ ‬است‭ ‬،که‭ ‬در‭ ‬مشکل‭ ‬ترین‭ ‬شرایط‭ ‬کوشیده‭ ‬اند‭ ‬تا‭ ‬دختران‭ ‬شان‭ ‬تعلیم‭ ‬یافته‭ ‬گردند‭. ‬

پاکستان‭ ‬،که‭ ‬هیچ‭ ‬درس‭ ‬عبرتی‭ ‬از‭ ‬کینه‭ ‬توزی‭ ‬و‭ ‬دشمنی‭ ‬با‭ ‬ملت‭ ‬افغان‭ ‬نمی‭ ‬گیرد،‭ ‬به‭ ‬منزلۀ‭ ‬نیت‭ ‬بد،‭ ‬قضای‭ ‬سر،‭ ‬امروز‭ ‬سخت‭ ‬زیر‭ ‬بار‭ ‬سقوط‭ ‬اقتصادی،‭ ‬نفاق‭ ‬و‭ ‬شقاق‭ ‬محیطی‭ ‬و‭ ‬حتی‭ ‬خطرات‭ ‬طالبانی،که‭ ‬خود‭ ‬مار‭ ‬آستین‭ ‬پرورده‭ ‬اند،‭ ‬قرار‭ ‬دارد‭. ‬

در‭ ‬آنسوی‭ ‬خط‭ ‬فرضی‭ ‬دیورند،‭ ‬به‭ ‬هزاران‭ ‬قبیله‭ ‬و‭ ‬خانوادهٔ‭ ‬پشتون‭ ‬از‭ ‬قرن‭ ‬ها‭ ‬اقامت‭ ‬گزین‭ ‬اند،‭ ‬که‭ ‬اکثراً‭ ‬با‭ ‬اهالی‭ ‬این‭ ‬سوی‭ ‬خط‭ ‬مذکور‭ ‬در‭ ‬ارتباط،‭ ‬خویشاوندی‭ ‬و‭ ‬همبستگی‭ ‬اند،‭ ‬پس‭ ‬چون‭ ‬یک‭ ‬بام‭ ‬و‭ ‬دو‭ ‬هوا،‭ ‬چگونه‭ ‬فرهنگ‭ ‬آن‭ ‬میلیون‭ ‬ها‭ ‬پشتونی،که‭ ‬متأسفانه‭ ‬تحت‭ ‬ملیت‭ ‬پاکستان‭ ‬شناخته‭ ‬میشوند‭ ‬و‭ ‬کلتور‭ ‬و‭ ‬فرهنگ‭ ‬شان‭ ‬با‭ ‬ترویج‭ ‬و‭ ‬تعمیل‭ ‬تعلیمات‭ ‬و‭ ‬تحصیلات‭ ‬برای‭ ‬زن‭ ‬و‭ ‬مرد‭ ‬برقرار‭ ‬است،‭ ‬به‭ ‬زعم‭ ‬نمایندۀ‭ ‬بی‭ ‬منطق‭ ‬پاکستان‭ ‬از‭ ‬چنان‭ ‬ادعا‭ ‬بینیاز‭ ‬اند؟‭! ‬

گرچه‭ ‬نمایندۀ‭ ‬آنکشور‭ ‬در‭ ‬جامعۀ‭ ‬ملل‭ ‬با‭ ‬شرمندگی‭ ‬و‭ ‬مذبوحانه‭ ‬به‭ ‬عذرخواهی‭ ‬از‭ ‬تبصرۀ‭ ‬غیر‭ ‬واقعی‭ ‬بر‭ ‬فرهنگ‭ ‬و‭ ‬کلتور‭ ‬قشر‭ ‬پشتون‭ ‬افغانستان‭ ‬روی‭ ‬آورد،‭ ‬ولی‭ ‬آنچه‭ ‬را‭ ‬خودسرانه‭ ‬و‭ ‬یا‭ ‬با‭ ‬هدایت‭ ‬اولیای‭ ‬امور‭ ‬کشورش‭ ‬بیان‭ ‬داشت،‭ ‬کافی‭ ‬موجبات‭ ‬تحقیر‭ ‬و‭ ‬سرافگندگی‭ ‬وی‭ ‬را‭ ‬سبب‭ ‬گردید‭.‬

درین‭ ‬زمینه‭ ‬شایسته‭ ‬خواهد‭ ‬بود‭ ‬،که‭ ‬تبصره‭ ‬و‭ ‬عکس‭ ‬العمل‭ ‬خانم‭ ‬دانشمندی‭ ‬“درخانی‭ ‬ذهین“‭ ‬مدیر‭ ‬مسئول‭ ‬مجلۀ‭ ‬وزین‭ ‬و‭ ‬بینظیر‭ ‬“لمر”‭ ‬را‭ ‬،که‭ ‬در‭ ‬ایالت‭ ‬تکزاس‭ ‬منتشر‭ ‬میگردد،‭ ‬از‭ ‬فیس‭ ‬بوک‭ ‬ایشان‭ ‬نقل‭ ‬نماییم‭. ‬

در‭ ‬پاسخ‭ ‬به‭ ‬ادعای‭ ‬منیر‭ ‬اکرم‭ ‬پاکستانی‭: ‬

در‭ ‬مورد‭ ‬سرزمینی‭ ‬،که‭ ‬در‭ ‬دامان‭ ‬خود‭ ‬شاعرانی‭ ‬چون‭ ‬عایشهٔ‭ ‬درانی،‭ ‬زنان‭ ‬فاضلی‭ ‬چون‭ ‬نازوانا،‭ ‬دختران‭ ‬شجاعی‭ ‬چون‭ ‬ملالی،‭ ‬زنان‭ ‬وطندوستی‭ ‬چون‭ ‬زرغونه‭ ‬را‭ ‬پرورده‭ ‬است،‭ ‬امروز‭ ‬چند‭ ‬شغال‭ ‬اجیر‭ ‬دهن‭ ‬میگشایند‭ ‬و‭ ‬ادعا‭ ‬میکنند،که‭ ‬گویا‭ ‬بستن‭ ‬دروازه‭ ‬ها‭ ‬مکاتب‭ ‬بروی‭ ‬دختران‭ ‬جز‭ ‬فرهنگ‭ ‬افغانهاست‭. ‬افغانها‭ ‬همان‭ ‬ملتی‭ ‬هستند،که‭ ‬دختران‭ ‬شان‭ ‬درقرن‭ ‬2۱‭ ‬در‭ ‬میدان‭ ‬سیاست‭ ‬جهانی‭ ‬یک‭ ‬سر‭ ‬و‭ ‬گردن‭ ‬بلندتر‭ ‬از‭ ‬دیگران‭ ‬قد‭ ‬افراخته‭ ‬اند‭. ‬تصویر‭ ‬پایین‭ – ‬نسیمه‭ ‬رزمیار‭ ‬عضو‭ ‬پارلمان‭ ‬فنلند،‭ ‬سلگی‭ ‬گبین‭ ‬عضو‭ ‬شورای‭ ‬شهری‭ ‬در‭ ‬روتردام‭/‬هالند،‭ ‬فاطمه‭ ‬پیمان‭ ‬عضو‭ ‬پارلمان‭ ‬استرالیا،‭ ‬مریم‭ ‬منصف‭ ‬عضو‭ ‬پارلمان‭ ‬و‭ ‬کابینه‭ ‬در‭ ‬کانادا،‭  ‬عایشه‭ ‬وهاب‭ ‬عضو‭ ‬پارلمان‭ ‬ایالتی‭ ‬کلیفورنیا‭ ‬در‭ ‬امریکا‭ ‬و‭ ‬ده‭ ‬ها‭  ‬مثال‭ ‬دیگر‭.  ‬

چگونه‭ ‬میشود‭ ‬ملتی‭ ‬را‭ ‬،که‭ ‬طی‭ ‬۴۵‭ ‬سال‭ ‬اخیر‭ ‬در‭ ‬آتش‭ ‬داغ‭ ‬جنگ‭ ‬میسوزد‭ ‬و‭ ‬باز‭ ‬هم‭ ‬توانسته‭ ‬است،که‭ ‬بهترین‭ ‬کدرهای‭ ‬علمی‭ ‬و‭ ‬سیاسی‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬سطح‭ ‬جهان‭ ‬تقدیم‭ ‬جامعهٔ‭ ‬بشری‭ ‬کند،‭ ‬تاریک‭ ‬اندیش‭ ‬و‭ ‬دشمن‭ ‬علم‭ ‬و‭ ‬دانش‭ ‬و‭ ‬معرفت‭ ‬خواند؟‭! ‬

سوال‭ ‬دیگری،که‭ ‬در‭ ‬ذهن‭ ‬من‭ ‬منحیث‭ ‬یک‭ ‬افغان‭ ‬و‭ ‬مخصوصاً‭ ‬منیحث‭ ‬یک‭ ‬زن‭ ‬افغان‭ ‬خطور‭ ‬میکند،‭ ‬اینست،که‭ ‬منیر‭ ‬اکرم‭ ‬پاکستانی‭ ‬چگونه‭ ‬جرئت‭ ‬کرده‭ ‬است،‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬مورد‭ ‬ما‭ ‬و‭ ‬یا‭ ‬فرهنگ‭ ‬ما‭ ‬ابراز‭ ‬نظر‭ ‬کند؟‭ ‬مگر‭ ‬آیا‭ ‬او‭ ‬فراموش‭ ‬کرده‭ ‬است،که‭ ‬دیگرانی،که‭ ‬در‭ ‬مورد‭ ‬ملت‭ ‬غیور‭ ‬و‭ ‬سربلند‭ ‬افغان‭ ‬حد‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬نشناخته‭ ‬بودند‭ ‬به‭ ‬چه‭ ‬سرنوشتی‭ ‬گرفتار‭ ‬شدند؟‭ ‬

سرزمینی،که‭ ‬کمر‭ ‬اسکندر‭ ‬کبیر،‭ ‬امپراطوری‭ ‬انگلیس،‭ ‬قشون‭ ‬سرخ‭ ‬و‭ ‬یگانه‭ ‬ابرقدرت‭ ‬دنیا‭ ‬در‭ ‬قرن‭ ‬2۱‭ ‬با‭ ‬۴۸‭ ‬متحد‭ ‬اشرا‭  ‬به‭ ‬خاک‭ ‬مالیده‭ ‬به‭ ‬داد‭ ‬این‭ ‬قدبلندک‭ ‬کردن‭ ‬های‭ ‬این‭ ‬حرام‭ ‬بچه‭ ‬های‭ ‬انگلیس‭ ‬هم‭ ‬خواهد‭ ‬رسید‭ ‬‭. ‬جنگ‭ ‬۴۵‭ ‬سال‭ ‬اخیر‭ ‬در‭ ‬افغانستان،که‭ ‬ستون‭ ‬اصلی‭ ‬این‭ ‬جنگ‭ ‬را‭ ‬پاکستان‭ ‬و‭ ‬سازمان‭ ‬استخباراتی‭ ‬منحوس‭ ‬آی‭ ‬اس‭ ‬آی‭ ‬محکم‭ ‬کرده‭ ‬بود‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬آن‭ ‬خون‭ ‬میلیونها‭ ‬افغان‭ ‬وطندوست‭ ‬ریخت،‭ ‬بی‭ ‬جواب‭ ‬نخواهد‭ ‬ماند‭. ‬

پیام‭ ‬ما‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬همسایهٔ‭ ‬سیاه‭ ‬و‭ ‬چرکین‭ ‬ما‭ ‬برسانید،که‭ ‬هر‭ ‬قطره‭ ‬خون‭ ‬به‭ ‬ناحق‭ ‬ریختهٔ‭ ‬ما،‭ ‬هر‭ ‬خشت‭ ‬به‭ ‬ناحق‭ ‬ویران‭ ‬شدهٔ‭ ‬ما،‭ ‬هر‭ ‬برگ‭ ‬قبل‭ ‬از‭ ‬وقت‭ ‬افتادهٔ‭ ‬ما،‭ ‬هر‭ ‬چین‭ ‬بی‭ ‬وقت‭ ‬بر‭ ‬کنار‭ ‬دیدهٔ‭ ‬ما‭ ‬و‭ ‬هر‭ ‬تار‭ ‬سپید‭ ‬ریش‭ ‬بابهٔ‭ ‬قبل‭ ‬از‭ ‬وقت‭ ‬پیر‭ ‬شدهٔ‭ ‬ما‭ ‬حساب‭ ‬خواهد‭ ‬داشت‭.‬

آش‭ ‬مردان‭ ‬دیر‭ ‬پخته‭ ‬میشود‭!!! ‬

ملالی‭ ‬موسی‭ ‬نظام

مطالب مشابه

Back to top button