مقالات

  • د سیمه ییز اتصال لپاره د جیوایکونومیک او جیوپولتیک د بدلون او بهبود اړتیا

    آیا له پاکستان سره د سیاسي اړیکو په غیاب کې اقتصادي اړیکې ټینگېدای شي؟ دوست پاکستان تر سیال پاکستان غوره دی، خو څنگه؟؟ محمدآصف ننگ د اقتصاد خپرندوی مشر له پکتیکا ولایت څخه، ۱۲ دلو ۱۴۰۲ د لیکنې هدف: دغه لیکنه د مثبت فکر، اتحاد او د دواړو هېوادونو، بلکې د سیمه یې  ز اتصال د ممکن کېدو په نیت پنځول شوې ده. زمونږ او پاکستان ترمینځ آن ددې هېواد له تاسیس راپدیخوا غالباً د تصادم، معاندې او عدم تسامح سیاست پر مخ راغلې چې نتیجه یې   وروسته له اوو لسیزو جوته ده چې د کرکې او ټکري سیاست څخه…

  • د‭ ‬طالبانو‭ ‬او‭ ‬امريكايانو‭ ‬نامقدسه‭ ‬ائتلاف

    د ډاکتر زمان ستانیزي لیکنه د کلیفورنیا د دولتي پوهنتون د سیاسي علومو استاد نامقدسه ائتلاف ممکن په اول نظر یو متناقض عبارت وبرېښي، خو که مسأله د یو څه دقت او کره کتنې له مخې وڅېړو، مریي او نامریي علایم یې روښانه کېږي. کله چې دوه دښمنې ډلې د ظاهري مخالفت سره سره د عمل په ساحه کې د یو مشترک اما زیانمن هدف د لاس ته راوړلو لپاره سره متفقي سي، یو نامقدسه ائتلاف رامینځه کېږي. له تېرې نیمې پېړۍ راهیسې په افغانستان کې ټول سیاسي غورځنګونه د خلکو په نامه ایجاد شوي، د خلکو په نامه پرې…

  • بین ا ِشراق شر ق و غربت غرب

    ‭     ‬دکتور‭ ‬زمان‭ ‬ستانیزی استاد‭ ‬الهیات‭ ‬وعرفان‭ ‬در‭ ‬پوهنتون‭ ‬تحصیلات‭ ‬عالی‭ ‬پسِفیکا،‭ ‬ایالات‭ ‬متحده‭ ‬آمریکا در‭ ‬آئینهٔ‭ ‬تاریخ‭ ‬باید‭ ‬به‭ ‬دیدهٔ‭ ‬دراک‭ ‬عبرت‭ ‬چنان‭ ‬نگریست،‭ ‬که‭ ‬رسالت‭ ‬فردای‭ ‬ما‭ ‬در‭ ‬آن‭ ‬منعکس‭ ‬شود‭. ‬رسالت‭ ‬الهامئ‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬پرتو‭ ‬آن‭ ‬وخامت‭ ‬وضع‭ ‬جهان‭ ‬امروز‭ ‬را‭ ‬میتوان‭ ‬تخمین‭ ‬کرد‭ ‬و‭ ‬فرداهای‭ ‬بهتر‭ ‬را‭ ‬پیش‭ ‬بینی‭ ‬نمود‭.‬ اشراق‭ ‬و‭ ‬غربت‭ ‬یعنی‭ ‬چه؟ زمانی‭ ‬از‭ ‬شرح‭ ‬شروق‭ ‬و‭ ‬غروب‭ ‬در‭ ‬تقابل‭ ‬سخن‭ ‬به‭ ‬میان‭ ‬میآید‭ ‬شروق‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬نورانیت‭ ‬و‭ ‬غروب‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬تاریکی‭ ‬تعریف‭ ‬میکنند‭. ‬شروق‭ ‬یا‭ ‬طلوع‭ ‬آفتاب‭ ‬روشنی‭ ‬میآورد‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬نحوی‭ ‬به‭ ‬جهان‭ ‬هستی‭ ‬میبخشد‭. ‬اشراق‭ ‬بُعد‭ ‬معنوئ‭…

  •  باچا خان او ولسي مبارزه

    سریزه: که له اساسه مبارزه په دوو برخو (وسله واله او ولسي) ووېشو د پایلو په اساس دا ثابته خبره ده چې ولسي مبارزې هر وخت او هر ځای موثرې تمامې شوې، سره له دې چې د فزیکي مبارزې اړخ تل ښه سمبال او د ډېرو امکاناتو درلودونکی وي؛ چې ډېر وخت یې په ولس د برلاسه کېدو لاملونه هم ډېر امکانات دي. د وسله والې مبارزې وسله او ځواک، زور زیاتی دی. دوی ته بېرته په ځوابي ځواک ماته ورکول ګران کار دی او پایلې یې هم د جبران وړنه دي. ماریه سټفین او ایریکا چینوویت  په خپل اثر…

  • څرنګه‭ ‬شعر‭ ‬ولیکو؟

    شعر‭ ‬له‭ ‬موزونو‭ ‬او‭ ‬منظومو‭ ‬کلماتو‭ ‬څخه‭ ‬جوړ‭ ‬کلام‭ ‬وي،‭ ‬چي‭ ‬د‭ ‬ټولني‭ ‬واقعیتونو‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬شاعراحساساتو‭ ‬ته‭ ‬انعکاس‭ ‬ورکوي‭. ‬او‭ ‬همدغه‭ ‬موزونیت‭ ‬دی‭ ‬چي‭ ‬شعر‭ ‬له‭ ‬نثر‭ ‬څخه‭ ‬بېلوي‭ ‬او‭ ‬کلمات‭ ‬یې‭ ‬په‭ ‬غوږونو‭ ‬کي‭ ‬شرنګی‭ ‬کوي‭ ‬او‭ ‬زیاتره‭ ‬ښه‭ ‬لګیږي‭. ‬خو‭ ‬توپیر‭ ‬یې‭ ‬د‭ ‬رباب‭ ‬او‭ ‬سارنګ‭ ‬له‭ ‬شرنګ‭ ‬سره‭ ‬دادی‭ ‬چي‭ ‬رباب‭ ‬او‭ ‬سارنګ‭ ‬ژبه‭ ‬نه‭ ‬لري‭. ‬پښتو‭ ‬رباب،‭ ‬فارسي‭ ‬رباب،‭ ‬اُردو‭ ‬رباب‭ ‬او‭… ‬رباب‭ ‬نسته‭. ‬موږ‭ ‬نه‭ ‬پوهیږو‭ ‬چي‭ ‬رباب‭ ‬او‭ ‬سارنګ‭ ‬څه‭ ‬وايی؛‭ ‬ځکه‭ ‬چې‭ ‬هغوی‭ ‬ژبه‭ ‬نه‭ ‬لري‭ ‬او‭ ‬یوازې‭ ‬شرنګ‭ ‬او‭ ‬سُرلري‭. ‬هر‭ ‬څومره‭ ‬چي‭ ‬د‭ ‬موسیقۍ‭ ‬د‭ ‬پارچي‭ ‬سُر‭ ‬او‭ ‬تال‭ ‬برابر‭…

  • زن‭ ‬و‭ ‬جنسيت‭ ‬در‭ ‬اسلام‭ ‬

    یادداشت‭: ‬این‭ ‬نوشته‭ ‬در‭ ‬چندین‭ ‬بخش‭ ‬تقدیم‭ ‬خواهد‭ ‬گردید‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬آن‭ ‬علل‭ ‬انحطاط‭ ‬زن‭ ‬در‭ ‬جوامع‭ ‬اسلامی‭ ‬از‭ ‬یک‭ ‬“موجود‭ ‬انسانی”‭ ‬به‭ ‬یک‭ ‬“موجود‭ ‬بیولوژیکی”‭ ‬مورد‭ ‬بحث‭ ‬و‭ ‬مداقه‭ ‬قرار‭ ‬خواهد‭ ‬گرفت‭.‬ این‭ ‬سلسله‭ ‬موضوعات‭ ‬آتی‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬بر‭ ‬خواهد‭ ‬داشت‭: ‬اوضاع‭ ‬اجتماعی‭ ‬زن‭ ‬قبل‭ ‬از‭ ‬اسلام‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬صدر‭ ‬اسلام،‭ ‬عباسیان‭ ‬و‭ ‬بمیان‭ ‬آمدن‭ ‬مکاتب‭ ‬فقهی،‭ ‬قرائت‭ ‬مردانه‭ ‬از‭ ‬قرآن‭ ‬و‭ ‬حدیث‭ ‬و‭ ‬جنجال‭ ‬بر‭ ‬سر‭ ‬خلقت،‭ ‬سیر‭ ‬تکاملی‭ ‬حجاب،‭ ‬و‭ ‬بالاخره‭ ‬نقش‭ ‬اقتصادی‭ ‬زن‭ ‬در‭ ‬قرن‭ ‬بیست‭ ‬ویکم‭  ‬ اوضاع اجتماعی زن قبل از اسلام: از‭ ‬آغاز‭ ‬خلقتِ‭ ‬جوامع‭ ‬بشری‭ ‬زن‭ ‬بشکل‭ ‬طبیعی‭ ‬“تولید‭ ‬کنندۀ‭ ‬حیات”‭ ‬و‭…

  • نماد اژدها در «اژدهای خودی» و اسطورهٔ ضحاک

    خلاصه‭:‬ اسطورۀ‭ ‬ضحاک‭ ‬یکی‭ ‬از‭ ‬شګفت‭ ‬انګیز‭ ‬ترین‭ ‬و‭ ‬پر‭ ‬راز‭ ‬و‭ ‬رمز‭ ‬ترینِ‭ ‬داستانها‭ ‬در‭ ‬شاهنامۀ‭ ‬فردوسی‭  ‬است‭. ‬اگر‭ ‬این‭ ‬اسطورۀ‭ ‬ماندگار‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬دیدگاه‭ ‬دانشهای‭ ‬جدید‭ ‬در‭ ‬گسترۀ‭ ‬علوم‭ ‬بشری‭ ‬مانند‭ ‬روانشناسی،‭ ‬اسطوره‭ ‬شناسی،‭ ‬زیبایی‭ ‬شناسی،‭ ‬ادبیات‭ ‬شناسی،‭ ‬بشر‭ ‬شناسی‭ ‬و‭ ‬جامعه‭ ‬شناسی‭ ‬بنگریم،‭ ‬نمادها‭ ‬و‭ ‬تمثیل‭ ‬های‭ ‬آن‭ ‬معانی‭ ‬و‭ ‬مفاهیم‭ ‬جدیدی‭ ‬خواهند‭ ‬یافت‭.  ‬یکی‭ ‬از‭ ‬طرزالعمل‭ ‬ها‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬راستا‭ ‬مطالعۀ‭ ‬آن‭ ‬در‭ ‬گسترۀ‭ ‬تحقیقی‭ ‬ادبیات‭ ‬تطبیقی‭ ‬و‭ ‬تحلیل‭ ‬شباهت‭ ‬های‭ ‬آن‭ ‬با‭ ‬دیگر‭ ‬آثار‭ ‬ماندگار‭ ‬است‭.‬ “اژدهای‭ ‬خودی”‭ ‬داستان‭ ‬عصر‭ ‬ماست‭ ‬که‭ ‬بیشتر‭ ‬با‭ ‬گرایش‭ ‬فلسفی،‭ ‬روانشناختی‭ ‬و‭ ‬عرفانی‭ ‬نگاشته‭ ‬شده‭ ‬است،‭ ‬اما‭ ‬با‭ ‬وجود‭…

  • عدمیت یا نِهیلزم در اندیشهٔ بیدل

    دکتور‭ ‬زمان‭ ‬ستانیزی استاد‭ ‬الهیات‭ ‬و‭ ‬عرفان‭ ‬در‭ ‬پوهنتون‭ ‬مطالعات‭ ‬عالی‭ ‬پسِفیکا کلیفورنیا‭ – ‬ایالات‭ ‬متحدهٔ‭ ‬امریکا آیا‭ ‬هستی‭ ‬واقعاً‭ ‬است،‭ ‬یا‭ ‬پندارهٔ‭ ‬از‭ ‬ادراکات‭ ‬حسی‭ ‬ما‭ ‬تصویر‭ ‬مبهم‭ ‬و‭ ‬مرموز‭ ‬در‭ ‬ذهن‭ ‬ما‭ ‬ایجاد‭ ‬می‭ ‬کند‭. ‬ذهنیت‭ ‬سنتگرای‭ ‬بشریت‭ ‬با‭ ‬توقع‭ ‬جواب‭ ‬مثبت‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬نهایت‭ ‬با‭ ‬استدلال‭ ‬اعتقادی‭ ‬پیوسته‭ ‬می‭ ‬پرسد‭ ‬که‭ ‬آیا‭ ‬خدای‭ ‬هست؟‭ ‬فلاسفهٔ‭ ‬معاصر‭ ‬خدا‭ ‬را‭ ‬کُل‭ ‬هستی‭ ‬پنداشته‭ ‬می‭ ‬پرسند‭: ‬آیا‭ ‬هستی‭ ‬است؟‭ ‬با‭ ‬همین‭ ‬پیشفرض‭ ‬که‭ ‬هستی‭ ‬است،‭ ‬فلاسفه‭ ‬و‭ ‬عرفای‭ ‬معاصر‭ ‬سؤال‭ ‬ژرفتری‭ ‬مطرح‭ ‬می‭ ‬کنند‭ ‬و‭ ‬آن‭ ‬اینکه‭: ‬چرا‭ ‬هستی‭ ‬است؟‭ ‬ اینکه‭ ‬عالم‭ ‬حسِ‭ ‬زادهٔ‭ ‬حواس‭ ‬ماست‭ ‬یا‭ ‬از‭ ‬خود‭…

  • عوامل‭ ‬عمدهٔ‭ ‬سقوط‭ ‬دولت‭ ‬افغانستان‭ ‬بدست‭ ‬طالبان

    درین بحث روی پنج عامل اصلی پیروزی دوبارهٔ طالبان در افغانستان تمرکز نموده و به توضیح ابعاد و وسعت آن میپردازیم. این پنج عاملی که مکمل همدیگر اند عبارت اند از: اول: اشتباهات امریکاییان در تشکیل و سوق و ادارهٔ اردوی ملی افغانستان دوم: موجودیت فساد گسترده در افغانستان و در اردوی ملی سوم: تغییرو تبدیل در اولیتهای سیاسی و استراتیژیکی امریکا چهارم: ضعف رهبری دولت افغانستان و نقش امریکا در آن پنجم: عامل پاکستان حوادث چگونه واقع شدند؟ درست چهار ماه از سقوط دولت افغانستان بدست طالبان میګذرد. در مدت ۱۳ روز، طالبان مراکز ولایات را در سراسر کشور…

  • پیام لمر

    شمارهٔ پنجم مجلهٔ لمر - د لمر د مجلې پنځمه ګڼه

Back to top button