مقالات
-
د قلم لار
بنسټګر: مطیع الله ویسا مطیع الله ویسا شاوخوا ۳۰ کاله وړاندې د کندهار ولایت په معروف ولسوالۍ کې د یوه ښوونکي په کور کې زېږېدلی دی. نوموړي په کوچنیوالي کې تر هغې وروسته چې ښوونځی یې په کورنیو جګړو کې سوځېدلی، پتېیلې وه چې د ماشومانو د زدکړو حق لپاره به مبارزه کوي. هغه او ملګرو یې تر اوسه په لېرې پرتو سیمو کې ۵۲ تړل شوي ښوونځي بېرته پرانیستي او ۱۸ کتابتونونه یې جوړ کړي دي. هغه همدارنګه د افغانستان په لېرې پرتو کلیو او بانډو کې د لویانو د باسواده کېدو او لیک لوست لپاره د موټر…
-
د افغانستان د اوبو وضعیت
پوهاند محمد بشیردودیال زموږ نیکونو(اسلافو) زرکاله مخکې لوی لوی کارونه کړی وو: کاروانسرایونه او لویې لارې، څلي او لویې کلاوی، د خپلو ښارونو د ساتنې پریړ او پیاوړی دیوالونه، دکار اسبابونه، ژرندې، جوماتونه… خو په دې ټولو کې د کښت او کروندو لپاره ویالې او بندونه د دوی شهکارونه وو. ویالې، بندونه اوسربندونه چې د فلاحت او غلو- دانو د تولید او دباغونو د سمسورتیا لپاره وې، د چین ددیوال یا د مصر داهرامو دپروژو څخه هم مهمی پروژی وې. اهمیت یې دا و چی دا پروژې د فلاحت او سرسبزۍ لپاره وې. موخه مو هغه کانالونه، ویالې او…
-
د ایران او سعودي پخلاینه او لنډ افغاني تحلیل یې!
د محمد آصف ننګ لیکنه ۱. دا دیپلماسی، که پخلاینه تر اوه کلن دیپلماتیک خپگان وروسته، دوه اصلي موخې لري…د “تنش او ټکر” په ځای د روابطو “عادي گرځول”، اما دا چې دا دوه “جمع اضداد” به څومره سره عادي او څومره ملگرې شي قطعاً پدې منجلابي وضعیت او پیچیده سیاستونو کې د باور وړ ندی! ۲. په لوی ستیج او اصلي رقابت کې دا د چین بریا پر امریکا بلل کیږي، هغه شکست خوړلې او بداعتماده امریکا چې خپل ملگرې او متحدین ورځ په ورځ له لاسه ورکوي… د ایران په تعبیر امریکا غوښتل “ویده فتنه”راوېښه کړي، ایران ورته…
-
د ډالري هژموني پای!
محمد آصف ننگ د اقتصاد خپرندوی مشر په تېرو دوو مېاشتو کې، د روان ۲۰۲۳ زکال له مارچ راهیسې، د امریکا درې لوی بانکونه افلاس او مات شول، پدې توګه د امریکا فدرال حکومت د First Republic Bank ټوله سرمایه مسترد او پر JPMorgan Chase یې په 10.6 ملیارډ ډالرو وپلورله. د امریکا نور بانکونه او مالي مؤسسات له ورته برخلیک سره مخامخ دي او یو شمېر سترې کمپنۍ هم له شدیدې مالي مضیقې سره مواجه دي، چې ځېنې یې د بقا په منازغه کې له یوبل سره ادغام غوره کوي. د بانکونو افلاس نه یواځي امریکا کې بلکې له…
-
د ټاپپي پروژه
د ټاپي پروژه زموږ ګران هېواد افغانستان لپاره یوه حیاتي اقتصادي پروژه ده چې پلي کیدل یې نه یوازې اقتصادي ارزښت لري بلکې د سیمې د ټولنیزو اوسیاسي تعاملاتو او اقتصادي همکاریود لاښه کېدو لپاره ډیره ګټه وره ګڼل کېږي. د دې پروژې په هکله لمرۍ وضاحت دا ده چې دغه پروژه هومره د افغانستان نده څومره چې د نورو شریکانو او اصلي ګټه اخیستونکو ترکمنستان85%، پاکستان 5% او هند 5% ده. دافغانستان برخه په دې پروژه کې 5% ده، مګر تر هغو دوو نورو شریکانو پکې لږ مستفید دی. هکذا د ضرورت او مصرف له پلوه د…
-
ترشنې ونې لاندې
دکتور زمان ستانیزی د الهیات او عرفان استاد،د پسفیکا د عالي تحصیلاتو پوهنتون په لرې افق کې د غرونو څوکو آسمان پر سر نیولی و. راڅېرمه د زمانې درنې اندېښنې پر اوښانو بار وې. تقدیر د کاروانیانوپه ټنډه د ژوند د ګاللیو کړاونوکرښې کښلې وې. سرمنزل مقصود ته د رسېدلو هیلې د اوښانو د زنګ په شرنګ او د قافلې په های او هوی کې پټی وې. زه هسې پسې روان وم. لارې خپله ور بللم چې ورنه ورک نشم. د هیلو پر پَل مې پښه اېښودله او وهلې لار مې شا ته پرېښودله. اومه ورځ د…
-
اقبال رهبر توخی، شاعر برخاسته از دل زمانه ها
بقلم درخانی ذهین این سفر را با همان ابیاتی آغاز میکنیم، که اقبال رهبر توخی سفرش را به دنیا شعر و سرایش آغاز نموده بود: الهی از رخم افگن حجاب زندگانی را نه وصل یارمیخواهم نه عیش وکامرانی را چو عمری بگذرد بیجا به عیش و نوش چند روزی ببندا آن دری بی فیض عمر رایگانی را چندی قبل دیوان شعری “آئینهٔ پرواز” به دستم رسید و با خواندن هر بیت از غزلیات این دیوان عطش دسترسی به اشعار دیگر این شاعر فرهیخته در دلم بیشتر موج زد و مرا به تجسس بیشتر در کار و آثارش برانگیخت. دیوان“آئینهٔ…
