مقالات
-
د افغانستان د اوبو وضعیت
پوهاند محمد بشیردودیال زموږ نیکونو(اسلافو) زرکاله مخکې لوی لوی کارونه کړی وو: کاروانسرایونه او لویې لارې، څلي او لویې کلاوی، د خپلو ښارونو د ساتنې پریړ او پیاوړی دیوالونه، دکار اسبابونه، ژرندې، جوماتونه… خو په دې ټولو کې د کښت او کروندو لپاره ویالې او بندونه د دوی شهکارونه وو. ویالې، بندونه اوسربندونه چې د فلاحت او غلو- دانو د تولید او دباغونو د سمسورتیا لپاره وې، د چین ددیوال یا د مصر داهرامو دپروژو څخه هم مهمی پروژی وې. اهمیت یې دا و چی دا پروژې د فلاحت او سرسبزۍ لپاره وې. موخه مو هغه کانالونه، ویالې او…
-
د ایران او سعودي پخلاینه او لنډ افغاني تحلیل یې!
د محمد آصف ننګ لیکنه ۱. دا دیپلماسی، که پخلاینه تر اوه کلن دیپلماتیک خپگان وروسته، دوه اصلي موخې لري…د “تنش او ټکر” په ځای د روابطو “عادي گرځول”، اما دا چې دا دوه “جمع اضداد” به څومره سره عادي او څومره ملگرې شي قطعاً پدې منجلابي وضعیت او پیچیده سیاستونو کې د باور وړ ندی! ۲. په لوی ستیج او اصلي رقابت کې دا د چین بریا پر امریکا بلل کیږي، هغه شکست خوړلې او بداعتماده امریکا چې خپل ملگرې او متحدین ورځ په ورځ له لاسه ورکوي… د ایران په تعبیر امریکا غوښتل “ویده فتنه”راوېښه کړي، ایران ورته…
-
د ډالري هژموني پای!
محمد آصف ننگ د اقتصاد خپرندوی مشر په تېرو دوو مېاشتو کې، د روان ۲۰۲۳ زکال له مارچ راهیسې، د امریکا درې لوی بانکونه افلاس او مات شول، پدې توګه د امریکا فدرال حکومت د First Republic Bank ټوله سرمایه مسترد او پر JPMorgan Chase یې په 10.6 ملیارډ ډالرو وپلورله. د امریکا نور بانکونه او مالي مؤسسات له ورته برخلیک سره مخامخ دي او یو شمېر سترې کمپنۍ هم له شدیدې مالي مضیقې سره مواجه دي، چې ځېنې یې د بقا په منازغه کې له یوبل سره ادغام غوره کوي. د بانکونو افلاس نه یواځي امریکا کې بلکې له…
-
د ټاپپي پروژه
د ټاپي پروژه زموږ ګران هېواد افغانستان لپاره یوه حیاتي اقتصادي پروژه ده چې پلي کیدل یې نه یوازې اقتصادي ارزښت لري بلکې د سیمې د ټولنیزو اوسیاسي تعاملاتو او اقتصادي همکاریود لاښه کېدو لپاره ډیره ګټه وره ګڼل کېږي. د دې پروژې په هکله لمرۍ وضاحت دا ده چې دغه پروژه هومره د افغانستان نده څومره چې د نورو شریکانو او اصلي ګټه اخیستونکو ترکمنستان85%، پاکستان 5% او هند 5% ده. دافغانستان برخه په دې پروژه کې 5% ده، مګر تر هغو دوو نورو شریکانو پکې لږ مستفید دی. هکذا د ضرورت او مصرف له پلوه د…
-
ترشنې ونې لاندې
دکتور زمان ستانیزی د الهیات او عرفان استاد،د پسفیکا د عالي تحصیلاتو پوهنتون په لرې افق کې د غرونو څوکو آسمان پر سر نیولی و. راڅېرمه د زمانې درنې اندېښنې پر اوښانو بار وې. تقدیر د کاروانیانوپه ټنډه د ژوند د ګاللیو کړاونوکرښې کښلې وې. سرمنزل مقصود ته د رسېدلو هیلې د اوښانو د زنګ په شرنګ او د قافلې په های او هوی کې پټی وې. زه هسې پسې روان وم. لارې خپله ور بللم چې ورنه ورک نشم. د هیلو پر پَل مې پښه اېښودله او وهلې لار مې شا ته پرېښودله. اومه ورځ د…
-
اقبال رهبر توخی، شاعر برخاسته از دل زمانه ها
بقلم درخانی ذهین این سفر را با همان ابیاتی آغاز میکنیم، که اقبال رهبر توخی سفرش را به دنیا شعر و سرایش آغاز نموده بود: الهی از رخم افگن حجاب زندگانی را نه وصل یارمیخواهم نه عیش وکامرانی را چو عمری بگذرد بیجا به عیش و نوش چند روزی ببندا آن دری بی فیض عمر رایگانی را چندی قبل دیوان شعری “آئینهٔ پرواز” به دستم رسید و با خواندن هر بیت از غزلیات این دیوان عطش دسترسی به اشعار دیگر این شاعر فرهیخته در دلم بیشتر موج زد و مرا به تجسس بیشتر در کار و آثارش برانگیخت. دیوان“آئینهٔ…
